ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/216/2025
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η Πράξη 216/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 2ης τροποποίησης σύμβασης μεταξύ του ΕΚΕΤΑ και του αναδόχου για την προμήθεια εξοπλισμού του κόμβου καινοτομίας H2 (H2-HUB). Το Κλιμάκιο απέφάνθη ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της τροποποίησης στο σκέλος που αφορά την εν μέρει αντικατάσταση του συμβατικού εξοπλισμού (άρθρα 1 και 9.1.1.), καθώς τα νέα είδη κρίθηκαν ως τεχνικά ισοδύναμα ή ανώτερα και δεν επιφέρουν πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση. Αντίθετα, κωλύεται η υπογραφή της τροποποίησης στο μέρος σχετικά με τον τρόπο πληρωμής (άρθρο 8 και Παράρτημα 1). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι ο συνδυασμός της ήδη εισπραχθείσας προκαταβολής (30%) με την επαναφορά στον αρχικό τρόπο τμηματικής πληρωμής είναι μη επιτρεπτός, καθώς οι δύο τρόποι προβλέπονταν διαζευκτικά στη διακήρυξη, καθιστώντας την τροποποίηση ουσιώδη λόγω μεταβολής της οικονομικής ισορροπίας υπέρ του αναδόχου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΔ/ΚΛ ΣΤ/125/2025
Η Πράξη 125/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης 7009/27.12.2023 μεταξύ της Δ.Ε.Υ.Α.Χ. και αναδόχου για την προμήθεια «Ολιστικό σύστημα παρακολούθησης και διαχείρισης δικτύων ύδρευσης Δήμου Χερσονήσου». Η προτεινόμενη τροποποίηση αφορά την εν μέρει αντικατάσταση και αναδιάταξη του εξοπλισμού. Η αντικατάσταση προτείνεται λόγω διακοπής παραγωγής των αρχικών εκδόσεων, με νεότερα, τεχνικά ανώτερα και ισοδύναμα είδη, χωρίς πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση. Η αναδιάταξη κρίθηκε αναγκαία λόγω διαφοροποιήσεων στα χαρακτηριστικά του δικτύου. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι αλλαγές δεν συνιστούν ουσιώδη τροποποίηση της αρχικής σύμβασης κατά το άρθρο 337 του ν. 4412/2016, καθώς τα νέα είδη υπερκαλύπτουν τις προδιαγραφές και η οικονομική ισορροπία δεν μεταβάλλεται. Κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η υπογραφή της τροποποιητικής σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/505/2019
Συντήρηση, επισκευή και θέση σε λειτουργία λειοτεμαχιστών...Οι λόγοι που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή, για την ανάθεση των ανατιθέμενων εργασιών στον ανάδοχο της αρχικής σύμβασης, δεν τεκμηριώνουν την επικαλούμενη αδυναμία αλλαγής αναδόχου. Ειδικότερα, αβασίμως ο ... επικαλείται «τεχνικά προβλήματα διαλειτουργικότητας με τον υφιστάμενο εξοπλισμό και ασυμβατότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών», αφού η επιλογή άλλου αναδόχου για την εκτέλεση των κρίσιμων εργασιών δεν συνδέεται με παρεμβάσεις στην εγκατάσταση του εξοπλισμού που έχει παράσχει και εγκαταστήσει ο προηγούμενος ανάδοχος, παρά μόνο συνιστά χειρισμό και λειτουργία του εξοπλισμού αυτού. Επιπλέον, ήδη από την αρχική σύμβαση προβλεπόταν, ακριβώς, ότι η δοκιμαστική λειτουργία θα πραγματοποιηθεί από μη εκπαιδευμένο προσωπικό (καθισταμένης επομένως αβάσιμης της αιτιολογίας κατά το μέρος που τονίζει τους κινδύνους από την εμπλοκή τρίτων που δεν γνωρίζουν τον τρόπο λειτουργίας των συγκεκριμένων μηχανημάτων), το οποίο όφειλε να εκπαιδεύσει ο ανάδοχος κατά το στάδιο αυτό, μεταφέροντας παράλληλα, κατά τρόπο πιστοποιημένο, την σχετική τεχνογνωσία.Κατ’ ακολουθία, δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες στο άρθρο 132 παρ. 1 περ. β του ν. 4412/2016 προϋποθέσεις τροποποίησης της από 22.11.2018 σύμβασης και επομένως κωλύεται η υπογραφή της.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/187/2025
Η Πράξη 187/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της δεύτερης τροποποίησης της σύμβασης μεταξύ του Δήμου Αλεξάνδρειας και του οικονομικού φορέα «CONSTRAT Ε.Π.Ε.», για την προμήθεια συστήματος τηλεμετρίας υδάτινων δικτύων. Ο ανάδοχος πρότεινε την αντικατάσταση τεσσάρων ειδών εξοπλισμού και λογισμικού (όπως υδρομετρητών με νεότερη τεχνολογία FUOTA), λόγω διακοπής παραγωγής. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι προτεινόμενες αλλαγές δεν αποτελούν ουσιώδη τροποποίηση κατά το άρθρο 337 παρ. 4 του ν. 4412/2016, καθώς τα νέα είδη υπερκαλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές, έχουν μεγαλύτερη τεχνική αξία και δεν συνεπάγονται οικονομική επιβάρυνση. Ως εκ τούτου, αποφασίστηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της τροποποίησης.
ΑΕΠΠ/686/2020
Με την προδικαστική προσφυγή ζητούνται η ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης για το υποείδος Β' της δημοπρατούμενης σύμβασης, η οποία αφορά την προμήθεια εξοπλισμού Υπηρεσιών Τροχαίας. Το υποείδος Β' αφορά ασύρματους πομποδέκτες αυτοκινήτων (203 τεμάχια με προϋπολογισμό €114,595.53). Οι προσφεύγουσες επιχειρούν να καταργήσουν την ανάδειξη της προσωρινής αναδόχου, ισχυριζόμενες πλημμέλειες στις τεχνικές και οικονομικές προσφορές όπως λαθεμένη συμπλήρωση εγγράφων, μη συμμόρφωση με τεχνικές προδιαγραφές, έλλειψη στοιχείων για ανταλλακτικά και ελλιπών διευκρινίσεων για τον τρόπο πληρωμής.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΤ/151/2025
Η Πράξη 151/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης του Δήμου Αγίου Βασιλείου για το «ΟΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ». Η απόφαση έκρινε απαράδεκτη την υποβολή προς έλεγχο της μετάθεσης της προθεσμίας ολοκλήρωσης της προμήθειας κατά επτά μήνες (έως 22.7.2025), καθώς αυτή η δυνατότητα προβλεπόταν ήδη ρητά στα αρχικά έγγραφα της σύμβασης. Κρίθηκε όμως νόμιμη η τροποποίηση του φυσικού αντικειμένου, η οποία περιλαμβάνει την αντικατάσταση τεσσάρων ειδών εξοπλισμού/λογισμικού με νεότερες εκδόσεις λόγω διακοπής παραγωγής και την αναδιάταξη συγκεκριμένων στοιχείων του εξοπλισμού. Η τροποποίηση αυτή θεωρήθηκε μη ουσιώδης, καθώς δεν μεταβάλλει την οικονομική ισορροπία ή τις αρχικές τεχνικές προδιαγραφές. Συνεπώς, δεν κωλύεται η υπογραφή της τροποποιητικής σύμβασης, υπό τον όρο τυπικών διορθώσεων (ημερομηνία έναρξης ισχύος, αναδιατύπωση άρθρου 1).
ΑΕΠΠ/159/2020
Προμήθεια λιπαντικών...Επειδή, κατόπιν σχετικού ερωτήματος της Εισηγήτριας στην αρμόδια Διεύθυνση του Γενικού Χημείου του Κράτους, ελήφθη η κάτωθι απάντηση αυτολεξεί «Όπως προκύπτει από τον πίνακα της σελίδας 41234 του Φ.Ε.Κ.3293/Β/08-08-2018, οι ΒΑΘΜΙΔΕΣ ΣΥΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 1,2,3 κατά NLGI είναι διακριτές πλήρως μεταξύ τους και ως εκ τούτου, δεν δύναται να ισχύει κανένας συνδυασμός αυτών ανά δύο». Επομένως, δεν δύνανται να πληρούνται σωρευτικά οι οικείες προδιαγραφές. Ήτοι η σωρευτική κάλυψη των επίμαχων προδιαγραφών δεν είναι δυνατή εν τοις πράγμασι. 32. Επειδή, σε συνέχεια των αναγραφόμενων στην προηγούμενη σκέψη, δεν καθίσταται δυνατή η ταυτόχρονη κάλυψη δύο οποιωνδήποτε εκ των τριών βαθμίδων NLGI με το ίδιο προϊόν, κρίνονται ορθοί οι επ’ αυτού ισχυρισμοί του β’ παρεμβαίνοντος, απορριπτόμενων των ισχυρισμών του προσφεύγοντος. Επομένως, δοθέντος ότι δεν καθίσταται δυνατή η ταυτόχρονη πλήρωση τους από το ίδιο προϊόν, οι οικείες προδιαγραφές της διακήρυξης τέθηκαν διαζευκτικά και όχι σωρευτικά εν τοις πράγμασι, απορριπτόμενων ωστόσο των ισχυρισμών της αναθέτουσας αρχής ότι τούτο προκύπτει από τη γραμματική ερμηνεία των όρων της διακήρυξης. Συνεπώς, ορθώς κρίθηκε αποδεκτή η τεχνική προσφορά του β παρεμβαίνοντος τόσο για το είδος με α/α 1.24 όσο και για το είδος με α.α 1.25.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ζ/415/2024
Η απόφαση αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης της από 2.4.2024 σύμβασης του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Στερεάς Ελλάδος (Φο.Δ.Σ.Α.) για την παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών. Το σχέδιο τροποποίησης, ποσού 312.081,69 ευρώ πλέον ΦΠΑ, προέβλεπε την ενεργοποίηση δικαιώματος προαίρεσης για την κάλυψη επιδομάτων λόγω αναπροσαρμογής του μισθολογίου για 41 εργαζόμενους στη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Θήβας. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η τροποποίηση δεν μπορεί να στηριχθεί στη ρήτρα αναθεώρησης (άρθρο 132 παρ. 1 περ. α΄), ούτε στις απρόβλεπτες περιστάσεις (άρθρο 132 παρ. 1 περ. γ΄), καθώς η δυσκολία προσέλκυσης εξειδικευμένου προσωπικού μπορούσε να προβλεφθεί. Συνεπώς, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/149/2023
«Προμήθεια υποδομής για παροχή υπηρεσιών Ιδιωτικού Υπολογιστικού Νέφους υπό την μορφή IaaS» της Πράξης «…» (ΟΠΣ 5073641).(...)Περαιτέρω, κατά τον έλεγχο της ανωτέρω διαδικασίας ανάθεσης του Υποέργου 1 «Προμήθεια υποδομής για παροχή υπηρεσιών Ιδιωτικού Υπολογιστικού Νέφους υπό την μορφή IaaS» δεν διαπιστώθηκαν από το Κλιμάκιο ουσιώδεις πλημμέλειες και, ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του υπό κρίση σχεδίου σύμβασης (βλ. ΕλΣυν Ζ΄ Κλ 100/2023).Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε.» και της ένωσης των οικονομικών φορέων…. με αντικείμενο «Εκσυγχρονισμός και ενίσχυση της υφιστάμενης on-premises υποδομής του Κυβερνητικού Υπολογιστικού Νέφους (…) και δημιουργία δεύτερου κόμβου και παροχή υπηρεσιών …& Πλατφόρμας αυτοματοποίησης επιχειρησιακών διαδικασιών ως υπηρεσία (…)», Υποέργο 1 «Προμήθεια υποδομής για παροχή υπηρεσιών Ιδιωτικού Υπολογιστικού Νέφους υπό την μορφή IaaS» της Πράξης «…».
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/137/2019
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της συμφωνίας – πλαίσιο υπ’ αριθμ. 24/18 από 27.7.2018 με αντικείμενο την ανάθεση από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας / Πολεμικό Ναυτικό / ΚΕΦΝ των υπηρεσιών γενικής επισκευής ενός (1) αεροκινητήρα ΡΤ6Τ-6 Ε/Π ΑΒ-212(....)Συνακόλουθα, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας τροποποίησης. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή του οικείου σχεδίου, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν.4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου τροποποίησης...με την επισήμανση που αναφέρεται στο σκεπτικό (σκ. 6) της παρούσας.
ΕΣ/ΚΛΙΜΑΚΙΟ Ε/327/2025
Η Πράξη 327/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης - παράτασης προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (ΕΟΔΔ) για το έργο «Αναβάθμιση, εκσυγχρονισμός και βελτίωση των υποδομών και του εξοπλισμού των εγκαταστάσεων του ΕΟΔΔ» (προϋπολογισμού 1.500.000,00 ευρώ). Η αρχική σύμβαση, που υπογράφηκε το 2020, έπρεπε να λήξει στις 30.9.2025. Ζητήθηκε η παράταση της σύμβασης κατά εννέα (9) μήνες, έως τις 30.6.2026, λόγω της αυξημένης δυσκολίας, του χρονοβόρου χαρακτήρα των εργασιών (γεωγραφική απόσταση εγκαταστάσεων, μεταφορά φοιτητών) και των ανατιμήσεων στο κόστος των υλικών. Το Κλιμάκιο, διαπιστώνοντας ότι τηρήθηκαν οι συμβατικοί όροι για την τροποποίηση (εισήγηση Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης και έγγραφη συμφωνία των μερών), έκρινε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της τροποποιητικής σύμβασης.