Η Πράξη 27/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης 7009/27.12.2023 μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Χερσονήσου (Δ.Ε.Υ.Α.Χ.) και του αναδόχου για την προμήθεια «Ολιστικό σύστημα παρακολούθησης και διαχείρισης δικτύων ύδρευσης Δήμου Χερσονήσου». Το Κλιμάκιο αναβάλλει την οριστική του κρίση, καθώς κρίνει αναγκαία τη συμπλήρωση του φακέλου για τη διαμόρφωση ασφαλούς κρίσης. Ζητούνται στοιχεία όπως τεκμηρίωση της αξίας των προς αντικατάσταση ειδών, η μελέτη εφαρμογής της αναδόχου εταιρείας, νέο Πρακτικό της Επιτροπής Παραλαβής που να διατυπώνει εισήγηση για το σύνολο των τροποποιήσεων, καθώς και διορθώσεις στο επικαιροποιημένο σχέδιο τροποποιητικής σύμβασης. Ο φορέας διατάσσεται να υποβάλει τα στοιχεία εντός 15 ημερών.

Η Πράξη 187/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της δεύτερης τροποποίησης της σύμβασης μεταξύ του Δήμου Αλεξάνδρειας και του οικονομικού φορέα «CONSTRAT Ε.Π.Ε.», για την προμήθεια συστήματος τηλεμετρίας υδάτινων δικτύων. Ο ανάδοχος πρότεινε την αντικατάσταση τεσσάρων ειδών εξοπλισμού και λογισμικού (όπως υδρομετρητών με νεότερη τεχνολογία FUOTA), λόγω διακοπής παραγωγής. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι προτεινόμενες αλλαγές δεν αποτελούν ουσιώδη τροποποίηση κατά το άρθρο 337 παρ. 4 του ν. 4412/2016, καθώς τα νέα είδη υπερκαλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές, έχουν μεγαλύτερη τεχνική αξία και δεν συνεπάγονται οικονομική επιβάρυνση. Ως εκ τούτου, αποφασίστηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της τροποποίησης.

Η Πράξη 193/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης 24100/28.12.2023 μεταξύ του Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας και του οικονομικού φορέα «... Ε.Π.Ε.», για την προμήθεια του «ΟΛΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ». Η τροποποίηση περιλαμβάνει την αντικατάσταση επιμέρους στοιχείων του υπό προμήθεια εξοπλισμού, όπως φρεάτια (από FO-350 σε FO-100), λογισμικά (από SUM σε Metering και από WMMA σε LBep) λόγω διακοπής παραγωγής, καθώς και την αντικατάσταση υδρομετρητών/πομποδεκτών με νεότερες και πιο αξιόπιστες τεχνολογίες. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η τροποποίηση αυτή είναι νόμιμη και μη ουσιώδης, σύμφωνα με το άρθρο 337 του ν. 4412/2016, διότι τα νέα είδη υπερκαλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές, δεν συνεπάγεται επαύξηση της δαπάνης της αρχικής σύμβασης και δεν διευρύνεται το αντικείμενο. Συνεπώς, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου, με την επισήμανση να προστεθεί η 176/2025 απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής στο Προοίμιό του.

Η Πράξη 216/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 2ης τροποποίησης σύμβασης μεταξύ του ΕΚΕΤΑ και του αναδόχου για την προμήθεια εξοπλισμού του κόμβου καινοτομίας H2 (H2-HUB). Το Κλιμάκιο απέφάνθη ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της τροποποίησης στο σκέλος που αφορά την εν μέρει αντικατάσταση του συμβατικού εξοπλισμού (άρθρα 1 και 9.1.1.), καθώς τα νέα είδη κρίθηκαν ως τεχνικά ισοδύναμα ή ανώτερα και δεν επιφέρουν πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση. Αντίθετα, κωλύεται η υπογραφή της τροποποίησης στο μέρος σχετικά με τον τρόπο πληρωμής (άρθρο 8 και Παράρτημα 1). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι ο συνδυασμός της ήδη εισπραχθείσας προκαταβολής (30%) με την επαναφορά στον αρχικό τρόπο τμηματικής πληρωμής είναι μη επιτρεπτός, καθώς οι δύο τρόποι προβλέπονταν διαζευκτικά στη διακήρυξη, καθιστώντας την τροποποίηση ουσιώδη λόγω μεταβολής της οικονομικής ισορροπίας υπέρ του αναδόχου.

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα εταιρεία ζητεί την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου που απορρίπτει την τεχνική της προσφορά για τα είδη των Ομάδων 1 (Γάντια Δερματοπάνινα) και 15 (Φιλτομάσκες Ρ2) του δημοπρατούμενου αντικειμένου, καθώς και την ακύρωση της αποδοχής της προσφοράς του συνδιαγωνιζόμενου οικονομικού φορέα για τα είδη της Ομάδας 1. Αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια ειδών ατομικής προστασίας για τις υπηρεσίες του Δήμου, σε 33 ομάδες ειδών, με συνολική προϋπολογισθείσα αξία 80.947,53 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι τα επίπεδα μηχανικών αντοχών των γαντιών της υπερκαλύπτουν τις ζητούμενες προδιαγραφές, ότι τα πιστοποιητικά συμμόρφωσης ταυτίζονται με τα δείγματα και ότι η απόρριψη της προσφοράς της για τις Φιλτομάσκες βασίστηκε σε αβάσιμους λόγους, όπως η έλλειψη επικύρωσης του πιστοποιητικού.

Η Πράξη 151/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης του Δήμου Αγίου Βασιλείου για το «ΟΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ». Η απόφαση έκρινε απαράδεκτη την υποβολή προς έλεγχο της μετάθεσης της προθεσμίας ολοκλήρωσης της προμήθειας κατά επτά μήνες (έως 22.7.2025), καθώς αυτή η δυνατότητα προβλεπόταν ήδη ρητά στα αρχικά έγγραφα της σύμβασης. Κρίθηκε όμως νόμιμη η τροποποίηση του φυσικού αντικειμένου, η οποία περιλαμβάνει την αντικατάσταση τεσσάρων ειδών εξοπλισμού/λογισμικού με νεότερες εκδόσεις λόγω διακοπής παραγωγής και την αναδιάταξη συγκεκριμένων στοιχείων του εξοπλισμού. Η τροποποίηση αυτή θεωρήθηκε μη ουσιώδης, καθώς δεν μεταβάλλει την οικονομική ισορροπία ή τις αρχικές τεχνικές προδιαγραφές. Συνεπώς, δεν κωλύεται η υπογραφή της τροποποιητικής σύμβασης, υπό τον όρο τυπικών διορθώσεων (ημερομηνία έναρξης ισχύος, αναδιατύπωση άρθρου 1).

Η Πράξη 89/2025 του ΣΤ’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της 1ης τροποποίησης της σύμβασης 26884/29.12.2023 μεταξύ του Δήμου Σαρωνικού και του οικονομικού φορέα «.. Ε.Π.Ε.». Το αντικείμενο της σύμβασης είναι η προμήθεια του «ΟΛΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ». Η τροποποίηση προτάθηκε λόγω διακοπής παραγωγής του αρχικά προσφερόμενου εξοπλισμού ή λόγω τεχνολογικών εξελίξεων και περιλαμβάνει την αντικατάσταση έξι επιμέρους στοιχείων (όπως φρεάτια, λογισμικά και υδρομετρητές) με νεότερες εκδόσεις ή εναλλακτικά προϊόντα, τα οποία υπερκαλύπτουν τις αρχικές τεχνικές προδιαγραφές. Παρόλο που οι μονάδες αντικατάστασης έχουν υψηλότερη τιμή, η συνολική οικονομική δαπάνη της σύμβασης παραμένει αμετάβλητη. Το Κλιμάκιο έκρινε την τροποποίηση νόμιμη και μη ουσιώδη βάσει του άρθρου 337 του ν. 4412/2016, καθώς δεν επηρεάζει τη διαδικασία ανάθεσης ούτε την οικονομική ισορροπία της σύμβασης. Ωστόσο, θέτει όρους για την υπογραφή του σχεδίου, όπως η αναδιατύπωση του άρθρου 2 και η προσθήκη του άρθρου 1.

Προϋποθέσεις περικοπής του μισθώματος σε περίπτωση αντικαταστάσεως του πλοίου που εξυπηρετεί δρομολογιακή γραμμή με σύμβαση αναθέσεως δημοσίας υπηρεσίας.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Επί συμβάσεως αναθέσεως δημοσίας υπηρεσίας για την εξυπηρέτηση δρομολογιακής γραμμής με πλοίο, συναφθείσης κατόπιν διαγωνισμού διενεργηθέντος κατά την παράγραφο 5 του άρθρου ογδόου του Ν 2932/2001, με βάση προκήρυξη περιέχουσα και τον όρο 37 που παρατίθεται στο κείμενο της γνωμοδοτήσεως, σε περίπτωση κατά την οποία στον διαγωνισμό προσφέρθηκε πλοίο μεταφορικής ικανότητας και προσόντων ανωτέρων από αυτά που απαιτούσε η προκήρυξη ως ελάχιστα, η αντικατάσταση του πλοίου που προσφέρθηκε στο διαγωνισμό μπορεί να γίνει, χωρίς περικοπή του μισθώματος, με πλοίο μεταφορικής ικανότητας και προσόντων αναλόγων με αυτά που απαιτούσε η προκήρυξη ως ελάχιστα, έστω και αν τα τελευταία είναι κατώτερα των προσόντων και της μεταφορικής ικανότητας του προσφερθέντος πλοίου, ανεξαρτήτως του χρόνου της υποβολής της δηλώσεως αντικαταστάσεως, εκτός αν τα ανώτερα των απαιτουμένων από την προκήρυξη προσόντα και μεταφορική ικανότητα του προσφερθέντος πλοίου ελήφθησαν υπόψη κατά τη διαγωνιστική διαδικασία και είχαν ως συνέπεια την πρόκριση του πλοίου αυτού έναντι άλλων προσφερθέντων και μη προκριθέντων πλοίων με κατώτερα προσόντα και μεταφορική, οπότε πρέπει να χωρήσει ανάλογη προς τα ελλείποντα προσόντα και μεταφορική ικανότητα περικοπή του μισθώματος, ανεξαρτήτως του χρόνου της υποβολής της δηλώσεως αντικαταστάσεως.

Προμήθεια ειδών ατομικής προστασίας. (...) Με βάση τα ανωτέρω νεότερα στοιχεία που υποβλήθηκαν ενώπιον του παρόντος Τμήματος και τα ήδη υπάρχοντα, προκύπτει ότι για τα είδη 3.5, 7.6 και 7.8 δεν καταγράφονται τιμές από το διαδίκτυο, ενώ για το είδος 7.6 δεν καταγράφονται τιμές προσφοράς που έχουν επιτευχθεί από άλλους δήμους για παρόμοια προϊόντα με διαφορετικούς αναδόχους. Υπάρχουν τιμές για το είδος 7.8, όπου παρατηρείται ότι η προσφορά της εταιρείας «…Α.Ε.» είναι χαμηλότερη. Για το είδος 3.5. η προσφορά της μειοδότριας είναι υψηλότερη (31,62) έναντι της προσφοράς που έχει επιτευχθεί από άλλους δήμους (11,62). Επειδή, όμως, η προσφορά της μειοδότριας στις ομάδες 3 και 7 των προς προμήθεια ειδών είναι σαφώς χαμηλότερη από την προϋπολογισθείσα δαπάνη (προϋπολογισθείσα δαπάνη: ομάδας 3: 35.650 ευρώ-προσφορά μειοδότριας 28.303,50 ευρώ, προϋπολογισθείσα δαπάνη ομάδας 7: 102.272 ευρώ-προσφορά μειοδότριας 92.517.98 ευρώ) η αναθέτουσα αρχή έχει προβεί σε επαρκή αιτιολόγηση του συμφέροντος χαρακτήρα της προσφοράς της μειοδότριας εταιρείας, λαμβανομένης υπόψη ως συνόλου, αλλά και όσον αφορά τα επιμέρους είδη.Αναθεώρηση της 2511/2016 Απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...).  Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 2511/2016 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Περαιτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η από 26.10.2016 αίτηση ανάκλησης και να ανακληθεί η 10/2016 πράξη της Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο…. Τέλος, δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή, να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης μεταξύ του Δήμου ..και της εταιρείας «….».

Προμήθεια οχημάτων, μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 3), το Κλιμάκιο ομόφωνα κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και του αναδόχου οικονομικού φορέα «….» για την ανάθεση του Τμήματος 2 [ένα (1) «απορροφητικό σάρωθρο»] της ελεγχόμενης προμήθειας, καθόσον κατά παράβαση των προπαρατιθέμενων διατάξεων των παρ. 11 και 13 του άρθρου 86 του ν. 4412/2016 αλλά και των σχετικών προβλέψεων του άρθρου 2.3.1 της διακήρυξης, ερμηνευόμενων υπό το πρίσμα των προαναφερόμενων διατάξεων του ν. 4412/2016 και των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, το πρακτικό αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών (…. Πρακτικό Ι της Επιτροπής διαγωνισμού) δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, αφού σε αυτό παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική αξιολόγηση των προσφορών και χωρίς να παρατίθενται τα στοιχεία αυτών, τα οποία ελήφθησαν υπ’ όψιν κατά τη βαθμολόγηση ή να γίνεται συγκριτική εκτίμηση αυτών. Δοθέντος δε ότι για το συγκεκριμένο Τμήμα της ελεγχόμενης προμήθειας υποβλήθηκαν δύο (2) προσφορές, οι οποίες σε ορισμένα, διαφορετικά για έκαστη εξ’ αυτών, κριτήρια αξιολόγησης κρίθηκε ότι υπερκαλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, με αποτέλεσμα τη διαφοροποίηση των βαθμολογιών των τεχνικών προσφορών μεταξύ τους, δεν προκύπτει από ποια συγκεκριμένα στοιχεία εκτιμήθηκε ότι οι τεχνικές προσφορές υπερκαλύπτουν στα συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης τις τεχνικές προδιαγραφές, καθώς και σε τί ακριβώς υπερτερεί η προσφορά που έλαβε την υψηλότερη βαθμολογία έναντι της άλλης, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης. Περαιτέρω, για τον ίδιο λόγο, της έλλειψης δηλαδή λεκτικής διατύπωσης και, κατά συνέπεια, αιτιολογίας του πρακτικού τεχνικής αξιολόγησης και καθ’ όσον οι προαναφερθείσες διατάξεις του άρθρου 86 του ν. 4412/2016 δεν διακρίνουν, το Κλιμάκιο κατά πλειοψηφία κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή και των σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Δήμου ... αφ’ ενός και των αναδόχων, κατά περίπτωση, οικονομικών φορέων «….» αφ’ ετέρου, για την ανάθεση των Τμημάτων 1 [ένα (1) «απορριμματοφόρο τύπου πρέσας»], 4 [ένα (1) «διαξονικό φορτηγό με γερανό»], και 5 [δύο (2) «ημιφορτηγά 4Χ4»] της ελεγχόμενης προμήθειας, για την οποία οι ως άνω ανάδοχοι υπήρξαν οι μοναδικοί προσφέροντες, αφού και σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να καθίσταται επαληθεύσιμο το ότι οι τεχνικές προσφορές καλύπτουν στα επιμέρους κριτήρια τις απαιτήσεις που τίθενται από τη διακήρυξη, χωρίς να παρουσιάζουν αποκλίσεις από τα σχετικώς προβλεφθέντα σε αυτή. Μειοψήφησε η Πάρεδρος Φωτεινή Πούλιου, κατά την άποψη της οποίας η έλλειψη λεκτικής διατύπωσης στη βαθμολογία εκάστου κριτηρίου αξιολόγησης, δεν δύναται να πλήξει το κύρος της διαγωνιστικής διαδικασίας για τα ως άνω Τμήματα (1, 4 και 5), αφού αυτή η ίδια η βαθμολόγηση παρίσταται αλυσιτελής. Και τούτο, διότι ελλείψει άλλων διαγωνιζομένων, δεν απαιτείται κατάταξη, την οποία και μόνο υπηρετεί η βαθμολόγηση, ενώ η Επιτροπή διαγωνισμού παρέθεσε επαρκή αιτιολογία περί της αποδοχής των τεχνικών προσφορών των ως άνω οικομικών φορέων, αναφέροντας ότι τα προσφερθέντα από αυτούς είδη «καλύπτουν τις απαιτήσεις» της διακήρυξης (βλ. σκέψη 4.Δ), οι οποίες είναι αυτές που ομαδοποιήθηκαν στα κριτήρια αξιολόγησης των πινάκων βαθμολόγησης. Τέλος, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι η συμβατική αξία στο σχέδιο σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και του αναδόχου οικονομικού φορέα «….» θα πρέπει να διορθωθεί στο (ορθό) ποσό των 209.000,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ - αντί του εσφαλμένου ποσού των 365.000,00 ευρώ).

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1874/2019