Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (1504/2024) αφορά την αίτηση ακυρώσεως ένωσης οικονομικών φορέων κατά της απόφασης της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.), η οποία είχε απορρίψει την προδικαστική προσφυγή τους σχετικά με τον υπολογισμό της συμβατικής αξίας εκτελεστικών συμβάσεων παροχής γευμάτων. Η διαφορά αφορούσε τον μη υπολογισμό προσαύξησης 15% επί της αρχικής τιμής προσφοράς, σε συμμόρφωση με την πράξη 88/2024 του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το ΣτΕ έκρινε ότι η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. έσφαλε, καθώς δεν εξέφερε ιδία αιτιολογημένη κρίση επί του ζητήματος, υπολαμβάνοντας ότι δεσμεύεται από τη μη δικαιοδοτικού χαρακτήρα κρίση του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Συνεπώς, ακύρωσε εν μέρει την απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. και ανέπεμψε την υπόθεση σε αυτήν για νέα νόμιμη κρίση. Το δικαστήριο διακράτησε την υπόθεση προς εκδίκαση λόγω εξαιρετικού λόγου, τον κίνδυνο ολοκλήρωσης της εκτέλεσης των συμβάσεων πριν τη συζήτηση.

Η απόφαση ΣτΕ 1526/2024 αφορά αίτηση ακύρωσης κατά της απόφασης 927/2024 της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.), η οποία απέρριψε την προσφορά της αιτούσας εταιρείας για το έργο κατασκευής Νέου Κέντρου Ακτινοθεραπείας - Χημειοθεραπείας. Το έργο εντάχθηκε στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, με διενεργούσα αρχή το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. Η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. είχε κρίνει απορριπτέα την προσφορά της αιτούσας για δύο βασικούς λόγους: μη δήλωση Ακτινοφυσικού Ιατρικής ως υπεργολάβου/τρίτου φορέα και μη συνυπογραφή του Πίνακα Συμμόρφωσης από τους μελετητές. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι ο αποκλεισμός για τους λόγους αυτούς ήταν μη νόμιμος, καθώς η δήλωση Ακτινοφυσικού δεν αποτελούσε κριτήριο επιλογής, ούτε απαιτείτο συνυπογραφή του Πίνακα Συμμόρφωσης από τους μελετητές. Αντιθέτως, έκρινε ότι η αιτούσα έπρεπε να κληθεί σε διευκρινίσεις σχετικά με τις αόριστες παραπομπές στον Πίνακα Συμμόρφωσης. Κατά συνέπεια, το ΣτΕ ακύρωσε εν μέρει την απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. και ανέπεμψε την υπόθεση στο Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. για τις απαιτούμενες διευκρινίσεις.

Η απόφαση 1792/2024 του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) αφορά αίτηση ακύρωσης από ιδιωτική εταιρεία κατά πράξεων της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.Σ.Υ.) και της Αναπτυξιακής Ανώνυμης Εταιρίας Διαχείρισης Απορριμμάτων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης (ΔΙ.Α.Α.ΜΑ.Θ. Α.Α.Ε.) σχετικά με διεθνή διαγωνισμό για την κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων Καβάλας. Η αιτούσα αμφισβήτησε τη χορήγηση διευκρινίσεων (16538/21.11.2023) και υποστήριξε ότι η μεταγενέστερη παράταση της προθεσμίας υποβολής προσφορών (244/27.11.2023) ήταν ανεπαρκής, καθιστώντας αδύνατη τη λυσιτελή συμμετοχή της λόγω ουσιωδών μεταβολών στα τεύχη δημοπράτησης. Το ΣτΕ έκρινε ότι η Ε.Α.ΔΗ.Σ.Υ. μη νομίμως απέρριψε τις αιτιάσεις περί ανεπάρκειας της παράτασης ως αόριστες, ενώ η απόφαση παράτασης έπρεπε να θεωρηθεί συμπροσβαλλόμενη. Το ΣτΕ δέχτηκε εν μέρει την αίτηση, ακύρωσε την απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.Σ.Υ. κατά το μέρος αυτό και ανέπεμψε την υπόθεση στην Αρχή για ουσιαστική εξέταση των ισχυρισμών της αιτούσας. Άλλοι λόγοι ακύρωσης απορρίφθηκαν.

Τροποποίηση - αντικατάσταση της υπ’ αρ. 17656/ 23.2.2022 (Β΄ 803) υπουργικής απόφασης με την αναδιάρθρωση της Διαχειριστικής Αρχής ΕΣΠΑ-ΔΑΜ, σύμφωνα με τον ν. 4914/2022.

ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ 653/2024-ΦΕΚ:462/Β/24.01.2024

Η απόφαση 1883/2024 του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) απορρίπτει την αίτηση ακυρώσεως και αναστολής εκτέλεσης ένωσης εταιρειών κατά της 397/2024 απόφασης της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.). Η προσβαλλόμενη απόφαση αφορούσε την απόρριψη προδικαστικής προσφυγής σχετικά με τον διαγωνισμό της Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε. για τη σύναψη συμφωνίας-πλαίσιο με αντικείμενο την ψηφιοποίηση του φυσικού της αρχείου. Το ΣτΕ έκρινε παραδεκτή την αίτηση μόνο για την αιτούσα ένωση εταιρειών και όχι για τα μέλη της. Επιβεβαίωσε την ιδιότητα της Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε. ως αναθέτοντος φορέα και την εφαρμογή του ν. 4412/2016 στον διαγωνισμό. Απέρριψε τους λόγους ακυρώσεως, καθώς έκρινε ότι ο όρος της Διακήρυξης για την τεχνική ικανότητα (2.2.4.3) καλύπτεται από την ψηφιοποίηση οποιουδήποτε τύπου δεδομένων και όχι μόνο εγχάρτων αρχείων, όπως υποστήριζε η αιτούσα. Επίσης, απέρριψε ως απαράδεκτη την αμφισσβήτηση κατά της συμπληρωματικής αιτιολογίας της Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε. σχετικά με τα προσόντα εμπειρογνώμονα, διότι η αιτούσα δεν κατέθεσε εμπρόθεσμο υπόμνημα αντίκρουσης.

Τροποποίηση της υπ’ αρ. 45903/11.05.2022 υπουργικής απόφασης «Τροποποίηση - αντικατάσταση της υπ’ αρ. 17656/23.02.2022 (Β’ 803) υπουργικής απόφασης με την αναδιάρθρωση της Διαχειριστικής Αρχής ΕΣΠΑ-ΔΑΜ, σύμφωνα με τον ν. 4914/2022» (Β’ 2303). 

ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ 653/2024-ΦΕΚ:462/Β/24.01.2024

Η απόφαση ΣτΕ/1760/2024 απορρίπτει την αίτηση ακύρωσης της ανώνυμης εταιρείας «… Α.Ε.» κατά της 1086/2024 απόφασης της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., της απόφασης του Δ.Σ. του Οργανισμού Λιμένος Νομού … (… Α.Ε.) και της πρόσκλησης του Οργανισμού για την ανάθεση σύμβασης παραχώρησης υπηρεσιών συλλογής και διαχείρισης στερεών αποβλήτων πλοίων με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (εκτιμώμενης αξίας 200.000 ευρώ). Το Δικαστήριο έκρινε νόμιμη την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία διαπραγμάτευσης λόγω επείγοντος (μη ολοκλήρωση του κύριου διαγωνισμού) και την ανάγκη αδιάλειπτης παροχής περιβαλλοντικών υπηρεσιών. Απέρριψε επίσης τους λόγους ακύρωσης σχετικά με την ασάφεια των κριτηρίων αξιολόγησης, τις απαιτήσεις τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, και τις διαδικαστικές πλημμέλειες στη λήψη των αποφάσεων από τον Οργανισμό Λιμένος. Δέχθηκε δε την παρέμβαση της εταιρείας «…».

Διαγωνισμός για την ανάθεση εκπονήσεως της μελέτης διευθέτησης της κοίτης ποταμού. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της διακήρυξης, η οποία απέκλειε λόγω προϋπολογισμού την συμμετοχή μελετητικών γραφείων με πτυχίο Δ΄ τάξεως. Το αιτούν δεν προέβαλε συγκεκριμένα σφάλματα της διακηρύξεως και των συνοδευόντων αυτήν τευχών ως προς τον τρόπο υπολογισμού της προεκτιμώμενης αμοιβής της τοπογραφικής μελέτης, αλλά προέβη εξ υπαρχής στον υπολογισμό της αμοιβής αυτής, εκκινώντας από διαφορετικά δεδομένα ως προς την έκταση του φυσικού αντικειμένου του έργου. Απορρίπτει την αίτηση. Ομοια η 176/2008 ΣτΕ (Ασφ).

Η Απόφαση 440/2025 αφορά την ακύρωση πράξης επιβολής προστίμου ποσού 3.000,00€, που επιβλήθηκε από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ για τη διαχειριστική περίοδο 01/01/2013 – 31/12/2013, λόγω μη επίδειξης βιβλίων βάσει του άρθρου 5 ν.2523/1997. Η αρχική ενδικοφανής προσφυγή είχε απορριφθεί ως εκπρόθεσμη, αλλά το Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης με την υπ' αριθ. Α.......//2024 απόφασή του ακύρωσε την απόρριψη και ανέπεμψε την υπόθεση για ουσιαστική εξέταση. Κατά την επανεξέταση, η ΔΕΔ έκρινε ότι ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος περί παραγραφής είναι βάσιμος. Σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ (616/2021), για τις υποθέσεις πριν την ισχύ του ΚΦΔ (πριν τις 31/12/2013), η διακοπή της παραγραφής απαιτεί τόσο την έκδοση όσο και την κοινοποίηση της πράξης. Δεδομένου ότι η πλήρης γνώση της πράξης από τον προσφεύγοντα συντελέστηκε στις 04/04/2022, μετά τη λήξη της πενταετούς παραγραφής (31/12/2019), η ΔΕΔ ακύρωσε την πράξη επιβολής προστίμου λόγω παραγραφής.

Ανάθεση της παραχώρησης της κατασκευής, λειτουργίας και συντήρησης Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων(...) Επειδή, εξ άλλου, οι διατάξεις του Βιβλίου ΙV του ν. 4412/2016 ρυθμίζουν πλήρως τα σχετικά με την παροχή δικαστικής προστασίας στον τομέα των διαφορών του αναφύονται κατά το στάδιο που προηγείται της σύναψης των εμπιπτουσών στο πεδίο εφαρμογής του νόμου δημοσίων συμβάσεων μεταξύ των ενδιαφερομένων να τους ανατεθεί συγκεκριμένη σύμβαση και των αναθετουσών αρχών. Συνεπώς, κατά των αποφάσεων της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. επί των προσωρινών μέτρων, κατά των οποίων, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, δεν προβλέπεται στις διατάξεις του ν. 4412/2016 η δυνατότητα ασκήσεως του ενδίκου βοηθήματος της αίτησης αναστολής εκτελέσεως – ακυρώσεως του άρθρου 372 του ως άνω νόμου, δεν χωρεί ούτε αίτηση ακυρώσεως και αίτηση αναστολής εκτελέσεως κατά τις γενικές διατάξεις των άρθρων 45 επ. και 52 του π.δ. 18/1989. Εξ άλλου, η μη αναγνώριση της δυνατότητας δικαστικής προσβολής των αποφάσεων της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. επί των προσωρινών μέτρων δεν αντίκειται στο δικαίωμα παροχής δικαστικής προστασίας που κατοχυρώνεται με το άρθρο 20 παρ.1 του Συντάγματος (και το οποίο έχει, κατ’ αρχήν, εφαρμογή και στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, βλ. ΣτΕ 1582/2021, 1367/2020, 1396/2014 επταμ.). Τούτο διότι οι αποφάσεις αυτές εκδίδονται για την προσωρινή ρύθμιση της κατάστασης στο πλαίσιο του προδικαστικού σταδίου, η οριστική περάτωση του οποίου αποτελεί απαραίτητη δικονομική προϋπόθεση προκειμένου η υπόθεση να αχθεί ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου. Η ρύθμιση σχετικά με την εξουσία της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. για τη λήψη προσωρινών μέτρων εντάσσεται στο σύστημα των δικονομικών ρυθμίσεων που θεσπίζονται με τις διατάξεις του Βιβλίου ΙV του ν. 4412/2016 για την οργάνωση του σταδίου της προδικαστικής διαδικασίας και, εν συνεχεία, του σταδίου της διαδικασίας ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου, κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται επαρκώς, από της απόψεως αυτής, η ταχεία και αποτελεσματική (προσωρινή και οριστική) δικαστική προστασία των συμφερόντων των θιγομένων μερών, σύμφωνα και με τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη. Πρέπει, συνεπώς, να απορριφθούν τα περί του προβαλλόμενα με το από 9.10.2023 υπόμνημα του αιτούντος ν.π.δ.δ. Η Πάρεδρος Δ. Μαυροπόδη υποστήριξε τη γνώμη ότι, εφ’ όσον οι αποφάσεις της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. επί των προσωρινών μέτρων επάγονται αυτοτελείς έννομες συνέπειες ως προς τη διαδικασία του διαγωνισμού, πρέπει να υφίσταται δυνατότητα αυτοτελούς δικαστικής προσβολής τους, σύμφωνα με τις επιταγές του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος.Επειδή, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το κρινόμενο ένδικο βοήθημα, με το οποίο ζητείται η αναστολή εκτελέσεως και η ακύρωση της υπ’ αριθμ. 875/2023 αποφάσεως της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., με την οποία διατάχθηκαν προσωρινά μέτρα για την αναστολή της προόδου της διαδικασίας του ενδίκου διαγωνισμού, ασκείται απαραδέκτως και πρέπει να απορριφθεί.