ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/562/2025
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η Απόφαση 562/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Σε Μείζονα Ολομέλεια) επιλύει το προδικαστικό ζήτημα της συνταγματικότητας των διατάξεων του ν. 4093/2012 που μείωσαν τις συντάξεις των πρώην καθηγητών της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ). Η Ολομέλεια έκρινε ότι οι εν λόγω διατάξεις, ως προς τις συνταξιοδοτικές τους συνέπειες, δεν αντίκεινται στα άρθρα 4 παρ. 5, 21 παρ. 3 και 25 παρ. 1δ και 4 του Συντάγματος, καθώς η μείωση κρίθηκε περιορισμένη (232,81 ευρώ ακαθάριστα μηνιαίως) και δικαιολογημένη από λόγους οξείας δημοσιονομικής κρίσης, χωρίς να αποτελεί συνταγματικώς σημαντική επέμβαση. Ωστόσο, η Ολομέλεια έκρινε ότι οι διατάξεις αντίκεινται στο άρθρο 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, καθ' ό μέρος η έναρξη ισχύος τους ανατρέχει στην 1η.8.2012, σε χρόνο δηλαδή προγενέστερο της δημοσίευσης του νόμου (12.11.2012), διότι η αναδρομικότητα δεν τεκμηριώθηκε ως αναγκαία για την επίτευξη του σκοπού δημοσίου συμφέροντος.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/29/2025
Η Απόφαση 29/2025 της Μείζονος Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά το προδικαστικό ερώτημα σχετικά με τη συνταγματικότητα των διατάξεων της περίπτωσης 23 της υποπαραγράφου Γ.1 του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012. Οι διατάξεις αυτές μείωσαν τις αποδοχές του ερευνητικού προσωπικού του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (Κ.Ε.Π.Ε.) και τις συντάξεις των συνταξιούχων αυτού. Το Δικαστήριο απεφάνθη ότι οι διατάξεις, ως προς τις συνταξιοδοτικές τους συνέπειες, αντίκεινται στα άρθρα 4 παρ. 5 και 25 παρ. 1, σε συνδυασμό με το άρθρο 16 παρ. 1, του Συντάγματος, καθώς ο νομοθέτης παραγνώρισε την ιδιαίτερη μισθολογική μεταχείριση που επιβάλλεται για την προαγωγή της έρευνας. Επιπλέον, κρίθηκε ότι η αναδρομική ισχύς των διατάξεων από 1.8.2012 παραβιάζει το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, λόγω στέρησης περιουσιακού δικαιώματος.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/566/2024
Η απόφαση 566/2024 του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την αίτηση αναίρεσης κατά της απόφασης 2176/2016 του ΙΙΙ Τμήματος, με την οποία παραπέμφθηκε σε εξέταση ως «ένσταση» στο Α΄ Κλιμάκιο ένδικο βοήθημα που αφορούσε την περικοπή σύνταξης άγαμης θυγατέρας στρατιωτικού συνταξιούχου βάσει του ν. 4093/2012. Η Ολομέλεια έκρινε, κατά πλειοψηφία, ότι η παραπεμπτική απόφαση του Τμήματος στον κατώτερο δικαστικό σχηματισμό του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Α΄ Κλιμάκιο) δεν υπόκειται αυτοτελώς σε αίτηση αναίρεσης, καθώς επιλύει ζήτημα εσωτερικής κατανομής της δικαιοδοτικής ύλης. Δεδομένου ότι η αιτούσα δεν άσκησε έφεση κατά της πράξης του Κλιμακίου, η υπό κρίση αίτηση αναίρεσης απορρίπτεται ως απαράδεκτη.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/562/2024
Η απόφαση 562/2024 του Ελεγκτικού Συνεδρίου απέρριψε την αίτηση αναίρεσης ενός στρατιωτικού συνταξιούχου κατά της απόφασης 2723/2020. Ο πρώτος λόγος αναίρεσης, σχετικά με τον υπολογισμό των χιλιοστών της σύνταξης, απορρίφθηκε ως απαράδεκτος, καθώς τα συνταξιοδοτικά δεδομένα είχαν καταστεί οριστικά λόγω προγενέστερης μη προσβολής απόφασης της Επιτροπής. Ο δεύτερος λόγος, που αφορούσε την απόρριψη της αγωγής αποζημίωσης (€3.239) κατ' άρθρο 105 ΕισΝΑΚ, απορρίφθηκε επειδή η μερική αποδοχή της έφεσης και η αναδρομική αναπροσαρμογή της σύνταξης του αναιρεσείοντος από 1.7.2000 αποκατέστησε πλήρως τη νομιμότητα, αίροντας αναδρομικά τη ζημία. Η Ολομέλεια έκρινε ότι δεν υφίσταται πλέον βάση για την καταβολή αποζημίωσης μετά τη δικαστική μεταρρύθμιση της συνταξιοδοτικής πράξης.
ΕΣ/ΟΛΟΜ/981/2016
Περί νομιμοποίησης δαπανών Ειδικού Λογαριασμού.Ενόψει των πραγματικών δεδομένων που εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, δεν μπορεί να υποστηριχθεί, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στις σκέψεις 3 και 5, ότι η επίμαχη διάταξη του άρθρου 36 παρ. 10 του ν. 4186/2013 κατά το μέρος που «θεωρεί νόμιμες» τις προαναφερόμενες δαπάνες καταλύει τον συνταγματικώς κατοχυρωμένο κατασταλτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και αντίκειται, ως εκ τούτου, στο άρθρο 98 παρ. 1 περ. γ΄ του Συντάγματος....Kατ’ ακολουθίαν των γενομένων δεκτών στη σκέψη 7, η Ολομέλεια του Δικαστηρίου επιλύοντας το παραπεμφθέν σε αυτή από το ΙV Τμήμα ζήτημα της συνταγματικότητας ή μη των διατάξεων του άρθρου 36 παρ. 10 του ν. 4186/2013, αποφαίνεται ότι οι διατάξεις αυτές δεν αντίκεινται στο άρθρο 98 παρ. 1 του Συντάγματος και είναι, ως εκ τούτου, ισχυρές και εφαρμοστέες.
ΣτΕ/3428/2006
Παραγραφή των αξιώσεών τους για καθυστερούμενες αποδοχές και άλλες απολαβές ή αποζημίωση από αδικαιολόγητο πλουτισμό. Παραπέμπεται στην Ολομέλεια το ζήτημα της Συνταγματικότητας της διάταξης του άρθρου 48 παρ. 3 του ΝΔ 496/1974, που καθιερώνει τη βραχυπρόθεσμη διετή παραγραφή των αξιώσεων αυτών, περιορίζοντας τα περιουσιακά τους δικαιώματα. Έναρξη διακοπής της παραγραφής. Η υποβολή σχετικής αίτησης στη Διοίκηση, ως λόγος διακοπής της παραγραφής. Παραπέμπεται στην Ολομέλεια το ζήτημα αν οι λόγοι που διακόπτουν την παραγραφή παρεμποδίζουν και την έναρξή της.
ΝΣΚ/82/2014
Υπαγωγή σωματείου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που επιδιώκει πολιτιστικούς σκοπούς στο άρθρο 51 του ν. 3943/2011.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Η γνωμοδότηση πραγματεύεται, υπό συγκεκριμένο πραγματικό, ζητήματα που άπτονται της συνταγματικότητας ή μη της διατάξεως του άρθρου 51 του ν. 3943/2011 και, λόγω της μείζονος σπουδαιότητας των ζητημάτων αυτών, παραπέμπεται στην Ολομέλεια του Ν.Σ.Κ. (πλειοψ.)
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/561/2025
Η απόφαση 561/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου σε Μείζονα Ολομέλεια αφορά την εξέταση προδικαστικού ερωτήματος σχετικά με τη συνταγματικότητα των διατάξεων της περίπτωσης 6 της υποπαραγράφου Γ.1 του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012. Οι διατάξεις αυτές επέφεραν μειώσεις στις συντάξεις των συνταξιούχων Γενικών Γραμματέων Υπουργείων και των συνταξιούχων μετακλητών ή επί θητεία νομαρχών α΄ ειδικών θέσεων. Το Δικαστήριο έκρινε ότι, ως προς τις συνταξιοδοτικές τους συνέπειες, οι εν λόγω διατάξεις αντίκεινται στα άρθρα 4 παρ. 5 και 25 παρ. 1 του Συντάγματος, σε συνδυασμό με τα άρθρα 103 παρ. 5 και 101, καθώς η περικοπή θεωρήθηκε δυσανάλογη και βασίστηκε σε αμιγώς αριθμητικό κριτήριο, παραβλέποντας την ιδιαίτερη μισθολογική μεταχείριση της κατηγορίας αυτής. Η Ολομέλεια απέρριψε το αίτημα του Δημοσίου για τον περιορισμό των αποτελεσμάτων της διάγνωσης της αντισυνταγματικότητας.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/32/2018
ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ-ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ:Με την υπό κρίση «έφεση» ο εκκαλών, τέως Υποστράτηγος της ΕΛ.ΑΣ. και ήδη από 6.11.1985 στρατιωτικός συνταξιούχος του Δημοσίου, ζητεί : α) την ακύρωση της Δ.Υ./5.8.2010 πράξης του Προϊσταμένου της 46ης Διεύθυνσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, με την οποία γνωστοποιήθηκε σ’ αυτόν ότι η παρακράτηση που επιβάλλεται στη σύνταξή του από 1.8.2010 κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 11 του ν. 3865/2010, ως Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, ανέρχεται μηνιαίως σε ποσοστό 7% επί του συνολικού ποσού της σύνταξής του και, συγκεκριμένα, στο ποσό των 187,80 ευρώ μηνιαίως(....)Επιλύει το ζήτημα της συνταγματικότητας των διατάξεων των άρθρων 38 του ν. 3863/2010, 11 του ν. 3865/2010 και συνακόλουθα των διατάξεων των άρθρων 44 παρ. 10 του ν. 3986/2011 και 2 παρ. 13 του ν. 4002/2011, ως προς την επιβολή και την αύξηση της ΕΑΣ σε βάρος των συνταξιούχων του Δημοσίου.Αποφαίνεται ότι οι διατάξεις αυτές στο μέτρο που αφορούν στους συνταξιούχους του Δημοσίου αντίκεινται στα άρθρα 4 παρ. 1 και 5, 22 παρ. 5 και 25 παρ. 1 και 4 του Συντάγματος και στις από αυτά απορρέουσες αρχές, σύμφωνα με το σκεπτικό.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/268/2025
Η απόφαση 268/2025 του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την αίτηση αναίρεσης Αντισυνταγματάρχη Υγειονομικού για τον καταλογισμό αποζημίωσης λόγω πρόωρης αποχώρησης από τις Ένοπλες Δυνάμεις. Η Ολομέλεια επαναβεβαίωσε ότι η υποχρέωση παραμονής και ο συνακόλουθος καταλογισμός δεν αντίκεινται στην αρχή της αναλογικότητας, του δικαιώματος στην εργασία ή σε υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις, καθώς εξυπηρετούν σκοπό δημοσίου συμφέροντος για την οργανωτική λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων. Έκρινε δε ότι ο χρόνος ιατρικής εξειδίκευσης πρέπει να προσμετράται στον χρόνο υποχρεωτικής παραμονής. Ωστόσο, έκανε εν μέρει δεκτή την αίτηση, κρίνοντας ότι στον υπολογισμό της αποζημίωσης δεν πρέπει να συνυπολογίζονται η οικογενειακή παροχή και η προσαύξηση του επιδόματος εξομάλυνσης που βασίζονται στην οικογενειακή κατάσταση. Η υπόθεση αναπέμφθηκε στο Πρώτο Τμήμα για επαναϋπολογισμό του καταλογισθέντος ποσού.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/325/2022
Παροχή Υπηρεσιων:Ζητείται η ανάκληση της 657/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι απαραδέκτως υποβάλλονται προς έλεγχο τριάντα δύο (32) σχέδια συμβάσεων και η προηγηθείσα διαγωνιστική διαδικασία για την υπηρεσία «Ανάδειξη εργολάβων για τον από εδάφους ψεκασμό ελαιοδέντρων στα πλαίσια του Προγράμματος Συλλογικής Καταπολέμησης του Δάκου της Ελιάς έτους 2021 της Περιφερειακής Ενότητας ………», συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.507.867,65 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.).(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ένδικη προσφυγή ανάκλησης ναι μεν πρέπει, κατά τα γενόμενα δεκτά ανωτέρω, να απορριφθεί, πλην το Τμήμα, μετά από σχετική συζήτηση μεταξύ των μελών του και αφού έλαβε υπόψη του ότι : α) κατά της ομοίου περιεχομένου 834/2019 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου δεν είχε ασκηθεί αίτηση ανάκλησης, ούτε είχε άλλως αχθεί σε ανώτερο δικαστικό σχηματισμό το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας των προαναφερθεισών διατάξεων, β) ο Αντεπίτροπος της Επικρατείας έχει εκφραστεί υπέρ της αποδοχής αυτής και γ) η προσφεύγουσα Περιφέρεια υπέβαλε αίτημα παραπομπής της υπόθεσης στην Ολομέλεια ως μείζονος σπουδαιότητας για την προστασία των ελαιοπαραγωγών, έκρινε ότι πρέπει να υποβάλει ερώτημα στην Ολομέλεια, κατ’ άρθρο 328 παρ. 6 του ν. 4700/2020, περί της συνταγματικότητας ή μη των διατάξεων του άρθρου 44 παρ. 1 του ν. 4325/2015, όπως ισχύει, ώστε η Ολομέλεια να εκφέρει γνώμη επί του ως άνω ζητήματος.Παραπέμπει την υπόθεση στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΜΕΙΖ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/792/2022.