ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εκτέλεση με δαπάνες του Δήμου ..... του έργου της πλακόστρωσης του αυλείου χώρου του Ιερού Ναού Προφήτη Ηλία, ο οποίος, ως ενοριακός, έχει ιδία νομική προσωπικότητα (ΝΠΔΔ), δεν προβλέπεται από καμία διάταξη νόμου, ούτε εξυπηρετεί την αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου. Εξάλλου, η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 262 π.δ/τος 410/1995, δεν εφαρμόζεται εν προκειμένω σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στη μείζονα πρόταση της παρούσας. Κατ’ ακολουθία το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα που εκδόθηκε στο όνομα του αναδόχου του έργου είναι μη νόμιμο. Το Τμήμα, όμως, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι τα αρμόδια όργανα  πεπλανημένα, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι η δαπάνη αυτή συντελεί στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου και ως επιχορήγηση σε ΝΠΔΔ της περιφέρειας του Δήμου, στα οποία υπάγονται και οι Ιεροί Ναοί, εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 262 του π.δ/τος 410/1995, κρίνει θεωρητέο το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα.

Η απόφαση 276/2025 της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών απορρίπτει την ενδικοφανή προσφυγή ενός Ιερού Ναού κατά πράξεων απόρριψης τροποποιητικών δηλώσεων ΕΝ.Φ.Ι.Α. (2014-2017) και κατά ρητής απόρριψης αιτήματος διαγραφής φόρου. Ο Ναός ζητούσε απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. (€11.477,64), ισχυριζόμενος ότι τα ακίνητα (ο Ναός και το παρεκκλήσιο) ιδιοχρησιμοποιούνται αποκλειστικά για λατρευτικό, θρησκευτικό και κοινωφελή σκοπό. Η ΔΕΔ έκρινε καταρχάς απαράδεκτο το σκέλος της προσφυγής κατά της ρητής απόρριψης. Επιπλέον, επικύρωσε τις πράξεις απόρριψης των τροποποιητικών δηλώσεων του ΚΕ.ΦΟ.Κ. Αττικής, καθώς ο Ναός υπέβαλε τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τη μείωση του φόρου (άνω των €300) στις 29.08.2024, δηλαδή αφού είχε ήδη συμπληρωθεί η πενταετής παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο και έκδοση διορθωτικού προσδιορισμού φόρου για όλα τα επίμαχα έτη.

Κοινωφελή Ιδρύματα. Ανάκληση ιδρυτικής πράξεως. Διάλυση κοινωφελούς ιδρύματος λόγω εκπληρώσεως του σκοπού του. Μεταβίβαση - διεκδίκηση από τον ιδρυτή της αφιερωθείσας στο ίδρυμα περιουσίας.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Εν όψει της μη εκδόσεως της προβλεπόμενης από τις εσωτερικές διατάξεις του ελληνικού "ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΠΙΕΡΙΔΗ ΕΛΛΑΔΑ" αποφάσεως του διοικητικού του συμβουλίου περί διαλύσεως αυτού και περαιτέρω της από τις ίδιες ως άνω διατάξεις γενόμενης παραπομπής στους ορισμούς του νόμου ως προς το θέμα του τέλους του ιδρύματος, το ως άνω ίδρυμα συνεχίζει να υπάρχει επ άπειρο μέχρι να διαλυθεί από τη διοίκηση δι εκδόσεως σχετικού Π.Δ/τος, εφόσον συντρέξει ένας τουλάχιστον λόγος από τους περιοριστικά αναφερόμενους στο νόμο (ΑΚ 118). Η δε, από το Κυπριακό "ΙΔΡΥΜΑ ΠΙΕΡΙΔΗ", αυτοτελές νομικό πρόσωπο και τελείως διακεκριμένο από το ημεδαπό "ΙΔΡΥΜΑ ΠΙΕΡΙΔΗ ΕΛΛΑΔΑ", και το δημιουργηθέν στην Ελλάδα παράρτημά του, επιδίωξη των αυτών με ως άνω ελληνικό ίδρυμα κοινωφελών σκοπών, δεν συνιστά, εν όψει μάλιστα και της αόριστης διάρκειας και της μεγάλης ευρύτητας των σκοπών, την προβαλλόμενη από τον ιδρυτή εκπλήρωση των κοινωφελών σκοπών. Το ίδρυμα, στο οποίο η μεταβίβαση της περιουσίας του ιδρυτή δεν επήλθε αυτοδικαίως, από της εκδόσεως του εγκριτικού του Π.Δ/τος μπορεί ν απαιτήσει από τον ιδρυτή του την καταβολή της απ αυτόν ταχθείσας περιουσίας και την παράδοση των κινητών κατ αρχήν δι οχλήσεώς του και σε περίπτωση αρνήσεώς του, δια προσφυγής στο αρμόδιο δικαστήριο με ενοχική αγωγή. Τη δυνατότητα αυτή έχει και ο Υπουργός Οικονομικών κατ άρθρο 125 παρ.2 ΑΝ 2039/1939, την οποία οφείλει ν ασκήσει εφόσον το ίδρυμα αρνείται ή παραλείπει για μακρό χρονικό διάστημα την άσκησή της. (πλειοψ.)

«ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΣ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ» - Ίδρυση και λειτουργία - «Σύμπραξη» ή συνεργασία τούτου με φορείς του δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα και ειδικότερα με την ΓΑΙΑ Α.Ε.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
1. Με το άρθρο 49 του Ν 2082/1992 κυρώθηκε η εκ μέρους του σωματείου «Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός (Ε.Ε.Σ.)» ενός μόνον νοσηλευτικού ιδρύματος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την επωνυμία «ΚΟΙΝΩΦΕΛΕΣ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ», το δε ομώνυμο νοσοκομείο δε συνιστά αυτοτελές νομικό πρόσωπο. 2. Η συμφωνηθείσα, κατά τα διαλαμβανόμενα στο υποβληθέν ερώτημα, συνεργασία μεταξύ του ιδρύματος ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ και της Α.Ε. ΓΑΙΑ αντίκειται στις δημοσίας τάξεως διατάξεις των Π.Δ. 247/1991 και 517/1991, περί ιδρύσεως και λειτουργίας ιδιωτικών κλινικών, δεν συνάδει με τον κοινωφελή χαρακτήρα του, επιπλέον δε συνιστά και παραβίαση των όρων, υπό τους οποίους εκδόθηκε η υπ’ αριθ. Υ4ε/123637/16-9-2009 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με την οποία τροποποιήθηκε η άδεια λειτουργίας του ιδρύματος.

Δημόσια έργα – Εξαίρεση από το δημόσιο τομέα – Οργανισμός δημοσίου δικαίου. Η ανώνυμη εταιρεία που ιδρύθηκε από το ν.π.δ.δ. με την επωνυμία Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.) για την εκπλήρωση των σκοπών του, δεν υπάγεται, κατά ρητή νομοθετική επιταγή, στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και επομένως μπορεί να ενεργεί κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων περί δημόσιου λογιστικού, κρατικών προμηθειών και εκτελέσεως δημοσίων έργων, σύμφωνα, όμως, με τις παραδεδεγμένες νομικές και οικονομικές αρχές που διέπουν τη λειτουργία του Ξ.Ε.Ε. και οφείλουν να διέπουν τη λειτουργία της εταιρείας. Περαιτέρω, η εταιρεία αυτή αποτελεί αναθέτουσα αρχή κατά την έννοια του άρθρου 3 του Π.Δ/τος 334/2000 (Α’ 279). Επομένως, η προκήρυξη δημόσιου μειοδοτικού διαγωνισμού για την ανοικοδόμηση ακινήτου ιδιοκτησίας της, προϋπολογιζόμενης δαπάνης ίσης ή μεγαλύτερης των 5.924.624 ευρώ, μπορεί να γίνει κατά παρέκκλιση των εθνικών διατάξεων περί δημόσιου λογιστικού, κρατικών προμηθειών και εκτελέσεως δημοσίων έργων, σύμφωνα, όμως, με τις διατάξεις του Π.Δ/τος 334/2000 και με τις ως άνω αρχές.

1) Δυνατότητα ανάκλησης των Πρωτοκόλλων Επιβολής Ειδικής Αποζημίωσης (ΠΕΕΑ), τα οποία κρίθηκαν δικαστικά με απορριπτικές ως προς την ακύρωσή τους αποφάσεις και εν συνεχεία βεβαιώθηκαν στην οικεία ΔΟΥ, μετά την οικειοθελή παράδοση κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 67Α του ν. 998/1979. 2) Διαδικασία που ακολουθείται προκειμένου να ανακληθούν τα με δικαστική απόφαση επιβληθέντα πρόστιμα.(...)1.α) Κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 5 του άρθρου 67Α του ν. 998/1979, μετά την οικειοθελή παράδοση που επέρχεται με τη σύνταξη από το δασάρχη πρωτοκόλλου παράδοσης και παραλαβής ή την κατεδάφιση από τον κύριο, νομέα ή κάτοχο, των αυθαίρετων κτισμάτων, που βρίσκονται εντός των εκτάσεων της παραγράφου 1 του ιδίου άρθρου, εφόσον η, ως άνω, παράδοση ή κατεδάφιση πραγματοποιηθεί μετά τη λήξη της εξάμηνης ανατρεπτικής προθεσμίας, που θέτει η μεταβατική διάταξη της παραγράφου 6 του ιδίου άρθρου, ο δασάρχης, δύναται να ανακαλεί το Πρωτόκολλο Επιβολής Ειδικής Αποζημίωσης (ΠΕΕΑ) που αφορά στο αμέσως προηγούμενο της οικειοθελούς παράδοσης ή της κατεδάφισης, χρονικό διάστημα. Στην περίπτωση δε που έχουν εκδοθεί περισσότερα ΠΕΕΑ και κάποιο από αυτά έχει ακυρωθεί με δικαστική απόφαση, η Διοίκηση μπορεί να ανακαλεί και τα ΠΕΕΑ που αφορούν σε χρονικά διαστήματα μεταγενέστερα του ΠΕΕΑ που ακυρώθηκε δικαστικά, β) κατ’ εφαρμογή της μεταβατικής διάταξης της παραγράφου 6 του άρθρου 67Α του ν. 998/1979, ο δασάρχης υποχρεούται σε ανάκληση όλων ανεξαιρέτως των Πρωτοκόλλων ΕΕΑ που εκδόθηκαν, μέχρις ότου, ο κύριος, νομέας ή ο κάτοχος των ως άνω αυθαίρετων κτισμάτων προέβη στην κατεδάφιση ή στην ως άνω οικειοθελή παράδοση αυτών στο Δημόσιο, με την προϋπόθεση ότι η κατεδάφιση ή η οικειοθελής παράδοση έχει ήδη, λάβει χώρα, μέσα στην εξάμηνη ανατρεπτική προθεσμία που ορίζει η διάταξη (ομόφωνα). 2. Η, κατά τα ως άνω, ανάκληση των Πρωτοκόλλων ΕΕΑ ενεργείται είτε οίκοθεν από το δασάρχη είτε κατόπιν αίτησης του διοικούμενου ενώπιον της δασικής αρχής. Στην περίπτωση δε που τα Πρωτόκολλα ΕΕΑ έχουν βεβαιωθεί ταμειακά από τη ΔΟΥ, μετά την (εν ευρεία εννοία) βεβαίωσή τους από το δασάρχη με τη σύνταξη και αποστολή στη ΔΟΥ χρηματικού καταλόγου, τότε ο ίδιος δασάρχης εκδίδει τα ατομικά φύλλα έκπτωσης (ΑΦΕΚ) των βεβαιωθέντων εσόδων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις διατάξεις των άρθρων 98 και 99 του π.δ./τος 16/1989 (ομόφωνα).

Κοπή επικίνδυνων δέντρων(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν απαιτείτο, εν προκειμένω, η προηγούμενη έκδοση Έγκρισης Εργασιών Μικρής Κλίμακας από την οικεία Υπηρεσία Δόμησης, καθόσον  οι εκτελεσθείσες από τον ανάδοχο εργασίες δεν αφορούσαν σε κοπή δέντρων, όπως αβασίμως προβάλλει ο αναπληρωτής Επίτροπος, αλλά έγκειντο σε ανανέωση κόμης - κλάδεμα δέντρων, όπως προκύπτει από την από 16.2.2016 Τεχνική Περιγραφή για την παροχή της εν λόγω υπηρεσίας, την 2523/22.2.2016 οικονομική  προσφορά  του  αναδόχου  και  το  πλούσιο  φωτογραφικό  υλικό  από τα ακριβή σημεία στα οποία εκτελέστηκε η εν λόγω εργασία, το οποίο προσκομίστηκε με το έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος. Δεδομένου  δε ότι η Τοπική Κοινότητα Φωτολίβους του ....., ήτοι η περιοχή όπου  έλαβαν  χώρα  οι  ανατεθείσες  υπηρεσίες,  είναι  οικισμός  τα όρια  του  οποίου  έχουν  εγκριθεί  με  την  ΤΠ-ΠΕ  5562/85/19.12.1986  απόφαση  του Νομάρχη  …(Δ΄ 147/26.2.1987),  σύμφωνα  με  τις  διατάξεις  του   π.δ/τος 24.4/3.5.1985, και, επομένως, εξαιρείται της εφαρμογής της δασικής νομοθεσίας, για την εκτέλεση των ανωτέρω εργασιών δεν απαιτείτο να έχει προηγηθεί ούτε σχετική έγκριση του αρμόδιου δασαρχείου. Περαιτέρω, όσον αφορά ειδικότερα στις εργασίες ανανέωσης κόμης είκοσι (20) δέντρων που εκτελέστηκαν στο πάρκο πίσω από το Δημαρχείο, και ανεξαρτήτως του ότι δεν διευκρινίζεται από τον αναπληρωτή Επίτροπο αλλά  ούτε  και  προκύπτει  από τα στοιχεία του φακέλου εάν το πάρκο αυτό είναι αστικό πάρκο ή κοινόχρηστος χώρος πρασίνου, λεκτέα τα ακόλουθα: α) εάν το πάρκο αυτό ήθελε θεωρηθεί αστικό πάρκο, επιτρέπονται εντός αυτού εργασίες ανανέωσης κόμης - κλαδέματος δέντρων χωρίς προηγούμενη σχετική έγκριση του αρμόδιου δασαρχείου, καθόσον οι εργασίες αυτές συντηρούν και εμπλουτίζουν τη βλάστηση, βελτιώνουν την αισθητική του τοπίου και εξασφαλίζουν άνετη και ασφαλή κίνηση των επισκεπτών  και β) ακόμη δε και αν ήθελε θεωρηθεί ότι το πάρκο αυτό είναι κοινόχρηστος χώρος πρασίνου, επιτρέπονται εντός αυτού οι ως άνω εργασίες χωρίς να έχει προηγηθεί άδεια του αρμόδιου δασαρχείου, δοθέντος ότι το αυστηρό προστατευτικό καθεστώς  του  Συντάγματος  και  του ν. 998/1979 για τα δάση δεν επεκτείνεται και στους χώρους  πρασίνου

Εκτέλεση εργασιών:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ και ΙΙΙ) που προηγήθηκαν, η δαπάνη που εντέλλεται με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα, δεν προκύπτει ότι αφορά στην εκτέλεση δημοσίου έργου, για το οποίο τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων, αλλά στην εκτέλεση εργασιών, για τις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις περί υπηρεσιών, κατά τα εκτιθέμενα στον πρώτο λόγο διαφωνίας. Τούτο διότι, οι εργασίες αυτές συνίστανται στην απλή απομάκρυνση, μέσω ήπιων επεμβάσεων, των ήδη υφιστάμενων περιφράξεων των πηγών και την τοποθέτηση νέων, το αποτέλεσμα των οποίων δεν συνδέεται άμεσα με το έδαφος ή το υπέδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό, ούτε εξάλλου απαιτούνται για την εκτέλεσή τους ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι ή εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό, αλλά αυτές είναι δυνατό να εκτελεστούν προσηκόντως  από  επαγγελματίες  που  διαθέτουν τα  κατάλληλα  μηχανήματα και τη σχετική εμπειρία. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην συναφθείσα σύμβαση δεν προβλέπεται η καταβολή εργολαβικού οφέλους, η προϋπολο-γισθείσα δαπάνη έχει προσδιοριστεί, όπως αναφέρεται παρακάτω, με συγκεκριμένα και διαφανή κριτήρια και το ύψος της εμπίπτει στο όριο της απευθείας ανάθεσης των 20.000 ευρώ, που ισχύει για την ανάθεση δημοτικών εργασιών, η εν λόγω πλημμέλεια δεν είναι ουσιώδης διότι δεν επάγεται επαχθείς δημοσιονομικές συνέπειες σε βάρος του Δήμου, απορριπτομένου του πρώτου λόγου διαφωνίας. Περαιτέρω, η δαπάνη είναι μη κανονική όπως βασίμως προβάλλεται με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας, διότι η αρχική ανάληψή της έγινε στις 31.5.2013, δηλαδή μετά την απόφαση ανάθεσης των εργασιών (25.9.2012) και αναλήφθηκε εκ νέου το έτος 2016, χωρίς να προηγηθεί απόφαση ανατροπής της κατά οικονομικά έτη 2014 και 2015. Δεδομένου όμως ότι, τελικώς, εκδόθηκε η απόφαση ανάληψης και μάλιστα πληρώθηκαν οι απαιτήσεις διαδικτυακής δημοσιότητας με την ανάρτησή της στη «Διαύγεια», τα όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων που αφορούν τη δημοσιονομική δέσμευση της δαπάνης. Επίσης, στην απόφαση ανάθεσης υπάρχει σαφής και επαρκής περιγραφή του αντικειμένου με αναγραφή των συγκεκριμένων εργασιών και του τόπου εκτέλεσής τους, ενώ αναλυτικός είναι και ο προϋπολογισμός αυτών των εργασιών με αναγραφή του είδους τους, της τιμής μονάδας, των ποσοτήτων  και της συνολικής δαπάνης που προκύπτει, απορριπτομένου ως αβασίμου του τρίτου λόγου διαφωνίας. Άλλωστε, η αναλυτική περιγραφή του αντικειμένου των εργασιών και της προϋπολογισθείσας δαπάνης πρέπει να προκύπτει  από την απόφαση ανάθεσης και τον επισυναπτόμενο σ’ αυτήν προϋπολογισμό, προϋπόθεση που, κατά τα ανωτέρω, πληρούται και δεν απαιτείται να αναφέρεται στο τιμολόγιο ή τη βεβαίωση εκτέλεσης εργασιών, απορριπτομένου του τέταρτου λόγου διαφωνίας ως ερειδόμενου επί εσφαλμένης προϋπόθεσης. Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση τα ανωτέρω έγγραφα έχουν νομίμως συνταχθεί, υπό την έννοια ότι το μεν τιμολόγιο προσδιορίζει με σαφήνεια  την απαίτηση κατά βάση και ποσό και η βεβαίωση της επιτροπής παραλαβής βεβαιώνει την καλή εκτέλεση των εργασιών (βλ. άρθρα  64  και  66  του  π.δ/τος 28/1980 και Ε.Σ. Πράξη Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 145/2016). Τέλος,  ο πέμπτος και ο έκτος λόγος διαφωνίας είναι απορριπτέοι ως άνευ αντικειμένου διότι η ένταξη στο τεχνικό πρόγραμμα, η αναγραφή ποινικών ρητρών στο ιδιωτικό συμφωνητικό και η προσκόμιση εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης συνάπτονται με σύμβαση δημοτικού έργου και όχι με σύμβαση εργασιών, όπως στην προκειμένη περίπτωση.