Ανέγερση μουσείου - προγραμματική σύμβαση...ζητείται η ανάκληση της 764/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Περαιτέρω, ο αιτών ισχυρίζεται ότι η σύμβαση δεν έχει πολιτισμικό χαρακτήρα, όπως εσφαλμένα διέγνωσε το Κλιμάκιο, αφενός μεν διότι δεν αφορά στη λειτουργία του μουσείου αλλά στην κατασκευή του, αφετέρου δε διότι ο σκοπός του έργου είναι πρωτίστως «αναπτυξιακός», αφού αποσκοπεί, διά της προβολής του ιδιαίτερου αγροτικού προϊόντος της περιοχής (...), στην προώθηση και την ενίσχυση της θέσης του στη διεθνή αγορά και, κατ’ επέκταση, στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.  Εντούτοις, ανεξαρτήτως του ότι ο αναπτυξιακός χαρακτήρας του έργου, που αποτελεί εγγενές χαρακτηριστικό κάθε προγραμματικής σύμβασης, δεν αμφισβητείται, ο λόγος αυτός, πρέπει να απορριφθεί ως αλυσιτελώς προβαλλόμενος.  Και τούτο, διότι εάν η σύμβαση αποσκοπούσε στην υλοποίηση του επικαλούμενου σκοπού, ο οποίος είναι καθαρά εμπορικός ως συνδεόμενος με την προώθηση και τη μεγιστοποίηση της κυκλοφορίας ενός εμπορικού προϊόντος, ο Δήμος και η Περιφέρεια θα κωλύονταν να μετάσχουν στην προγραμματική σύμβαση, δοθέντος ότι οι εμπορικοί σκοποί δεν εντάσσονται στο πλέγμα των αρμοδιοτήτων και των νόμιμων σκοπών τους (βλ. ως προς την Περιφέρεια, άρθρο 186 ν. 3862/2010 Α΄ 87).  Επομένως, ενόψει των ανωτέρω, σε συνδυασμό α) με το χαρακτηρισμό από τα συμβαλλόμενα μέρη του κατασκευαζόμενου κτηρίου ως «μουσείου», β) την ειδικότερη χρήση τμήματος των χώρων του για την έκθεση / παρουσίαση του προαναφερθέντος σημαντικού για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής προϊόντος, από την παραγωγή μέχρι την επεξεργασία και διάθεσή του, και γ) το γεγονός ότι, κατά νόμο, ο πολιτισμικός χαρακτήρας ενός κτηρίου, διαγιγνώσκεται ήδη από το στάδιο της κατασκευής του κτηρίου, το Τμήμα κρίνει ότι το Κλιμάκιο δεν έσφαλε στην κρίση του, ως προς τον πολιτισμικό χαρακτήρα της σύμβασης, ο οποίος και μόνο δύναται να δικαιολογήσει εν προκειμένω τη σύναψή της. Ενόψει των ανωτέρω, η μη συμμετοχή στη σύμβαση αυτή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, συνιστά πλημμέλεια της διαδικασίας σύναψής της και νομίμως κρίθηκε ως διακωλυτικός λόγος για την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης. Σύμφωνα με γενική αρχή του δημοσιολογιστικού δικαίου, που απορρέει από τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της νομιμότητας και διέπει τη δράση των διοικητικών οργάνων, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν δύνανται κατ’ αρχήν να διενεργούν δαπάνες που εξυπηρετούν την αξιοποίηση ή βελτίωση αλλότριας περιουσίας, ήτοι, μεταξύ άλλων, περιουσίας κινητής ή ακίνητης, που ανήκει κατά κυριότητα σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο, καθόσον οι δαπάνες αυτές επάγονται ωφέλεια μόνο στο τελευταίο (βλ. Ε.Σ. Τμ. VI 728/2019, 667/2017, VII  Πρ. 304, 279/2011, 207, 141/2010, 129/2009, 2/2008, 383, 257, 39/2006).  Στην προκειμένη περίπτωση, από τους όρους της προγραμματικής σύμβασης, όπως ερμηνεύονται υπό το πρίσμα του ανωτέρω προβαλλόμενου ισχυρισμού, προκύπτει ότι το κτήριο του Μουσείου που αποτελεί το αντικείμενό της, θα ανεγερθεί επί ακινήτου που θα αγοραστεί από τον Αναγκαστικό Συνεταιρισμό ... Ν. ..., ο οποίος, αν και τούτο δεν αναφέρεται ρητώς, προφανώς θα είναι ο κύριος του ακινήτου καθώς και του επ’ αυτού κατασκευαζόμενου κτηρίου.Κατά τούτο, το αντικείμενο της Προγραμματικής Σύμβασης φέρεται να αφορά στην αξιοποίηση ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας, επομένως, εκφεύγει των αρμοδιοτήτων και των νόμιμων σκοπών της Περιφέρειας, η πλημμέλεια δε αυτή, η οποία δεν ήταν δυνατόν  να διαγνωστεί από το Κλιμάκιο, ως εκ της ασαφούς αποτύπωσης των σχετικών όρων, σε κάθε δε περίπτωση, ανάγεται σε ζήτημα του οποίου η νομιμότητα αποτελεί προϋπόθεση του κύρους της σύμβασης, συνιστά αυτοτελώς διακωλυτικό λόγο της ελεγχόμενης σύμβασης. Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/477/2020

Δεν είναι λειτουργική κατά τα ανωτέρω δαπάνη, η οποία εξυπηρετεί την αξιοποίηση ή βελτίωση αλλότριας περιουσίας, ήτοι, μεταξύ άλλων, περιουσίας κινητής ή ακίνητης που ανήκει κατά κυριότητα σε άλλο ν.π.δ.δ., καθόσον η δαπάνη αυτή επάγεται ωφέλεια μόνο στο τελευταίο (πρβλ. Ελ.Συν. VII Τμ. πραξ. 207, 141/2010, 105, 129, 179/2009, 2, 207/2008, 338, 257, 39/2006). Δύναται, όμως, να θεωρηθεί λειτουργική εκείνη η δαπάνη που συντελεί στη βελτίωση μεν αλλότριας περιουσίας, συνεπάγεται, όμως, ωφέλεια για το Δήμο, στον οποίον έχει παραχωρηθεί η χρήση και εκμετάλλευση της περιουσίας αυτής, κινητής ή ακίνητης, για μακρό χρονικό διάστημα και συντελεί άμεσα ή έμμεσα στην πιο αποτελεσματική εκπλήρωση των σκοπών του.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη η εκπόνηση μελέτης για την κατασκευή του έργου «προσθήκη κατ’ επέκταση Η/Χ και αντικατάσταση στέγης στο δημοτικό αναψυκτήριο ...», παρόλο που αφορά ακίνητο ιδιοκτησίας της Ιεράς Μητρόπολης Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου, εξυπηρετεί την αποτελεσματική εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου ..., καθόσον επάγεται ωφέλεια για το Δήμο, στον οποίο έχει νομίμως παραχωρηθεί η χρήση και εκμετάλλευση του ακινήτου αυτού και μάλιστα για μακρό χρονικό διάστημα (είκοσι έτη), ο οποίος άλλωστε ήδη εκμεταλλεύεται το ως άνω Δημοτικό Αναψυκτήριο εκμισθώνοντας το. Επιπλέον, ο Δήμος ….. προβαίνοντας στην προαναφερόμενη μελέτη εκπληρώνει αναληφθείσα υποχρέωσή του προς την ως άνω Ιερά Μητρόπολη, σχετικά με τους όρους παραχώρησης του ακινήτου αυτού, καθόσον η παραχώρηση πραγματοποιήθηκε με σκοπό την ανάπλαση και αξιοποίηση του χώρου, ο δε όρος αυτός συντελεί αποτελεσματικά στην εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου.

«Επισκευή-συντήρηση κτιρίου Λαογραφικού Μουσείου».(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, η κατασκευή του έργου «επισκευή-συντήρηση κτιρίου Λαογραφικού Μουσείου .......», παρόλο που αφορά σε ακίνητο τυπικά ιδιοκτησίας ιδιώτη κατά το χρόνο ανάθεσης και περαίωσης του έργου αυτού, εξυπηρετεί την αποτελεσματική εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου ......., καθόσον επάγεται ωφέλεια για το Δήμο, στον οποίο από ετών έχει νομίμως παραχωρηθεί η χρήση και ήδη έχει περιέλθει η ψιλή κυριότητα του ακινήτου αυτού. Ο Δήμος, άλλωστε, εκμεταλλεύεται για μεγάλο χρονικό διάστημα το ως άνω κτίριο χρησιμοποιώντας το για τη στέγαση του Λαογραφικού Μουσείου ........ Επιπλέον, η παράλειψη έκδοσης οικοδομικής άδειας για τις εκτελεσθείσες στο ανωτέρω κτίριο εργασίες δόμησης δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα και κανονικότητα της δαπάνης, διότι δύναται μεν να επισύρει την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων εκ μέρους των αρμοδίων πολεοδομικών αρχών, πλην όμως δεν αναιρεί ούτε επηρεάζει την αναληφθείσα υποχρέωση του Δήμου ......., ο οποίος οφείλει να καταβάλει τη συμφωνηθείσα αμοιβή στο δικαιούχο εργολάβο, που έχει αντίστοιχη νόμιμη αξίωση, εφόσον αυτός έχει εκτελέσει το συμφωνηθέν έργο.

Μετοχικό Ταμείο Στρατού – Ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτου – Απαλλαγή ή μη από το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (Ε.Τ.ΑΚ.).(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Ακίνητο, που ανήκει στην κυριότητα Ν.Π.Δ.Δ. (Μετοχικό Ταμείο Στρατού) και δεν ιδιοχρησιμοποιείται από αυτό, δεν εμπίπτει στις απαλλαγές του άρθρου 8 του Ν 3634/2008. (ομοφ.)

Εισφορά της χρήσης ακινήτου σε Ο.Ε. από εταίρο ως αντάλλαγμα για τη συμμετοχή του στο εταιρικό κεφάλαιο – Εκμίσθωση του ακινήτου από την Ο.Ε. σε τρίτο – Υποχρέωση του εταίρου ή της Ο.Ε. σε δήλωση και φορολόγηση του σχετικού εισοδήματος από τα μισθώματα.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Επί εισφοράς, από εταίρο σε ομόρρυθμη εταιρεία, της χρήσεως ακινήτου που ανήκει στην κυριότητα του εταίρου, η οποία γίνεται σε αντάλλαγμα της συμμετοχής του σε αυτήν, σε περίπτωση εκμισθώσεως του εισφερθέντος ακινήτου από την εταιρεία σε τρίτο και εισπράξεως των μισθωμάτων από την ίδια, φορολογικό υποκείμενο και υπόχρεος σε υποβολή της σχετικής φορολογικής δηλώσεως για τα εισπραττόμενα μισθώματα εξακολουθεί να είναι ο εταίρος - κύριος του εισφερθέντος ακινήτου. (πλειοψ.)

Υποχρέωση συντήρησης από το Υπουργείο Πολιτισμού / Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη του πεζοδρομίου, που βρίσκεται έμπροσθεν του ακινήτου του Μουσείου τούτου, που ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Από τον ισχύοντα Κτιριοδομικό Κανονισμό, που ως νεότερη και ειδικότερη νομική ρύθμιση επικρατεί όλων των προγενεστέρων συναφών διατάξεων, γεννάται ευθεία και άμεση υποχρέωση του ιδιοκτήτη κάθε ακινήτου, για την επισκευή και συντήρηση του πεζοδρομίου έμπροσθεν της ιδιοκτησίας του. Σε περίπτωση που η ιδιοκτησία του παροδίου ακινήτου ανήκει στο Δημόσιο, τότε την υποχρέωση επισκευής, συντήρησης κλπ του έμπροσθεν αυτής πεζοδρομίου, έχει η Υπηρεσία του Δημοσίου που στεγάζεται σ’ αυτή. Η εκ των αυτών διατάξεων του άνω Κτιριοδομικού Κανονισμού υποχρέωση των Ο.Τ.Α. για επισκευή, συντήρηση κλπ των πεζοδρομίων έχει αναπληρωματικό (επικουρικό) χαρακτήρα εν σχέσει με την άνω υποχρέωση των ιδιοκτητών των παροδίων ακινήτων ή, επί εκτελέσεως έργων, την αντίστοιχη υποχρέωση των φορέων εκτέλεσης των έργων τούτων.

ΕΚΜΙΣΘΩΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ:Η απευθείας εκμίσθωση του επίμαχου ακινήτου χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του Κανονισμού Εκμισθώσεων της ....... Α.Ε., όπως εκτέθηκε στην προηγούμενη σκέψη, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διαδικασίας σύναψης της υπό κρίση σύμβασης, καθώς πλήττει την ανάπτυξη του ανταγωνισμού και, συνακόλουθα, την αξιοποίηση του ακινήτου με τους, κατά τεκμήριο, επωφελέστερους δυνατούς όρους.

Διαχείριση κινητής και ακινήτου κοινωφελούς περιουσίας που καταλείπεται από τον διαθέτη ή δωρητή υπέρ σχολικών μονάδων.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Ο αντίστοιχος Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχει τόσο την κυριότητα όσο και την διαχείριση της καταλειπόμενης υπέρ σχολείων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κοινωφελούς περιουσίας (κινητής ή ακίνητης), ο οποίος προβαίνει σε όλες ανεξαιρέτως τις πράξεις διαχείρισης που αρμόζουν στην φύση της εκάστοτε, εν λόγω, περιουσίας, ως κεφαλαίου αυτοτελούς διαχείρισης, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η βούληση του διαθέτη ή δωρητή. (ομοφ.)

Ζητήματα επί αίτησης τρίτων για την άρση κατάσχεσης ακινήτου οφειλέτη του Δημοσίου, για το οποίο προβάλλεται ότι, μετά την επιβολή της κατάσχεσης, περιήλθε στην κυριότητα των αιτούντων με έκτακτη χρησικτησία, η οποία αναγνωρίστηκε δικαστικώς σε δίκη μεταξύ αυτών και του κληρονόμου του οφειλέτη και αρχικού κυρίου του κατασχεμένου ακινήτου.Δεν αποκλείεται, ανάλογα με τις περιστάσεις της κάθε περίπτωσης, να επέλθει απώλεια της κυριότητας κατασχεμένου ακινήτου με την κτήση αυτής από τρίτο πρόσωπο με τα προσόντα της χρησικτησίας, εφόσον συνέτρεξαν οι προϋποθέσεις της και, ειδικότερα, προκειμένου περί έκτακτης χρησικτησίας, όταν ασκήθηκε από τον χρησιδεσπόζοντα η νομή του ακινήτου επί συνεχή εικοσαετία, στην οποία μπορεί να προσμετρηθεί ο χρόνος του δικαιοπαρόχου του. Η κατάσχεση δεν διακόπτει τη χρησικτησία, που έχει ήδη ξεκινήσει πριν από την επιβολή της κατάσχεσης, παρά μόνον εάν αυτή είχε ως υλική συνέπεια την αποβολή του χρησιδεσπόζοντος από το ακίνητο είτε την παρεμπόδισή του κατά την άσκηση της φυσικής εξουσίασης του πράγματος, πράγμα που κρίνεται με βάση το πραγματικό της κάθε περίπτωσης. Περαιτέρω, δεν απαγορεύεται η απόκτηση με χρησικτησία από τρίτο, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της, πράγματος που ανήκει στην πτωχευτική περιουσία προσώπου που κηρύχθηκε σε κατάσταση πτώχευσης. Το Δημόσιο, που έχει επιβάλει κατάσχεση σε ακίνητο οφειλέτη του, δεν δεσμεύεται από το δεδικασμένο που απορρέει από τελεσίδικη απόφαση επί αγωγής τρίτου κατά του οφειλέτη του Δημοσίου και φερόμενου, κατά την κατασχετήρια έκθεση, ιδιοκτήτη του κατασχεμένου ακινήτου, με αντικείμενο την αναγνώριση της κυριότητας του τρίτου επί του ακινήτου αυτού. Στο πλαίσιο των γενικών αρχών της νομιμότητας και της χρηστής διοίκησης, αλλά και προς αποφυγή έγερσης αποζημιωτικών αξιώσεων σε βάρος του Δημοσίου, συντρέχει περίπτωση άρσης της κατάσχεσης που αυτό επέβαλε επί ακινήτου του οφειλέτη του, εφόσον γίνει δεκτό ότι τούτο περιήλθε στην κυριότητα τρίτου προσώπου με χρησικτησία. Στην περίπτωση του ερωτήματος και σύμφωνα με το διδόμενο πραγματικό, ενδείκνυται να γίνει δεκτό από τη Διοίκηση το αίτημα που υποβλήθηκε για την άρση από το Δημόσιο κατάσχεσης του αναφερομένου στη σχετική αίτηση ακινήτου (ομόφ.).

Απαλλαγή από Φ.Μ.Α.Π. ακινήτου που ανήκει σε αλλοδαπό Δημόσιο και το οποίο χρησιμοποιείτο ως πρεσβευτική κατοικία.(..)Κατάσταση :  Μη αποδεκτή 
Από τον σκοπό θέσπισης των διατάξεων της διεθνούς συμβάσεως της Βιέννης για τις διπλωματικές σχέσεις, η οποία μετά την κύρωσή της με το ΝΔ 503/1970 αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού Ελληνικού Δικαίου και υπερισχύει κάθε αντιθέτου διατάξεως νόμου και των διατάξεων του Ν 2459/1997 για την επιβολή Φ.Μ.Α.Π. με τις οποίες πάντως στην προκειμένη περίπτωση συμπορεύονται, συνάγεται ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την απαλλαγή από το Φ.Μ.Α.Π. ακινήτου που ανήκει σε αλλοδαπό Δημόσιο είναι η χρησιμοποίηση αυτού για τους σκοπούς της διπλωματικής αποστολής του ξένου κράτους. Σε περίπτωση δε που το εν λόγω ακίνητο παύσει οριστικώς να χρησιμοποιείται για τους σκοπούς της διπλωματικής αποστολής για οποιοδήποτε λόγο, αίρεται και η φορολογική απαλλαγή του αλλοδαπού Δημοσίου, το οποίο οφείλει πλέον να καταβάλλει τον προβλεπόμενο από τις διατάξεις του Ν 2459/1997 φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας.