Επίλυση διαφωνίας αναφορικα με τη νομιμότητα πληρωμής του 1ου Λογαριασμού της μελέτης ελέγχου στατικής επάρκειας και, αποκατάστασης γέφυρας

Μελέτη στατικής και τοπογραφικής αρχιτεκτονικής(…) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι διενεργήθηκε βάσει των διατάξεων που διέπουν την απευθείας ανάθεση υπηρεσιών και όχι βάσει των διατάξεων του ν. 3316/2005, καθόσον αφενός μεν οι ανατεθείσες εργασίες, όπως αυτές περιγράφονται στις οικείες τεχνικές εκθέσεις, αφορούσαν σε εκπόνηση αρχιτεκτονικής και στατικής μελέτης, αντίστοιχα, σε συνδυασμό με παροχή υπηρεσιών που συνδέονταν με τη διαδικασία εκπόνησης μελέτης τεχνικού έργου, και απέβλεπαν στην υποστήριξη της τεχνικής υπηρεσίας του πρώην Δήμου ...... (ήδη Δήμου ......) για την ασφαλή κατασκευή του έργου της συντήρησης του διατηρητέου μνημείου του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου από άποψη αρχιτεκτονικής αποκατάστασης και στατικής υποδομής, αφετέρου δε οι συμβαλλόμενοι απέβλεψαν στην παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών από πρόσωπα με εξειδικευμένες γνώσεις (η παροχή των αναδόχων συνίστατο στην επίτευξη ενός αποτελέσματος ως αντικείμενο συγκεκριμένης δραστηριότητας), γεγονότα που εντάσσουν τις ανωτέρω υπηρεσίες εννοιολογικά στις σύνθετες συμβάσεις (εκπόνηση μελέτης και παροχή συναφών υπηρεσιών) του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 3316/2005 και όχι στις λοιπές υπηρεσίες που διενεργούνται κατ' ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων περί προμηθειών(...)

Εξόφληση λογαριασμού, που αφορά στο έργο «Εκπόνηση της αρχιτεκτονικής, στατικής και Η/Μ μελέτης και των τευχών δημοπράτησης για την Αξιοποίηση του Καποδιστριακού Ορφανοτροφείου Αίγινας και τη μετατροπή του σε Διαχρονικό Μουσείο» και τόκων υπερημερίας για τη μη πληρωμή του λογαριασμού αυτού.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Οι αξιώσεις των γραφείων μελετών για την καταβολή των ποσών που αντιστοιχούν 1) στον 11ο λογαριασμό του έργου «Εκπόνηση της αρχιτεκτονικής, στατικής και Η/Μ μελέτης και των τευχών δημοπράτησης για την Αξιοποίηση του Καποδιστριακού Ορφανοτροφείου Αίγινας και τη μετατροπή του σε Διαχρονικό Μουσείο», ο οποίος υποβλήθηκε στην Υπηρεσία μετά την έκδοση της υπ’ αριθμ. 1100/2002 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών και 2) στους τόκους υπερημερίας για τη μη πληρωμή του εν λόγω λογαριασμού, έχουν υποκύψει στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 90 του Ν. 2362/1995 και η Υπηρεσία δεν μπορεί να εξοφλήσει τις αξιώσεις αυτές. (ομοφ.)

Ο προβαλλόμενος δε με την αίτηση ανάκλησης λόγος, με τον οποίο υποστηρίζεται ότι υπήρχε διαφορετική αποτύπωση του τρόπου μονώσεως του κτιρίου στην τεχνική περιγραφή (5cm) και στα σχέδια οπλισμού τοιχωμάτων της στατικής μελέτης (1cm), γεγονός που, κατά τους ισχυρισμούς της αιτούσας, παραβιάζει τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, αφού επηρεάζει τις οικονομικές προφορές αυτών λόγω της ύπαρξης πρόσθετων εργασιών και διαφορετικής μεθοδολογίας στην κατασκευή, αποβαίνει απορριπτέος ως αλυσιτελώς προβαλλόμενος, δοθέντος ότι με βάση την, κατά τη διακήρυξη, έβδομη σε σειρά ισχύος, Τεχνική Περιγραφή του έργου, στην οποία ορίζεται ρητώς πάχος μονώσεως 5cm, η αναδειχθείσα προσωρινή ανάδοχος του ελεγχόμενου έργου, υποχρεούται σε κάθε περίπτωση να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της διακήρυξης και Τεχνικής Περιγραφής και να εκτελέσει το έργο με πάχος μονώσεως 5cm, ακόμη και αν στο Σχέδιο Σ6 της εγκεκριμένης στατικής μελέτης αποτυπώνεται πάχος μονώσεως 1cm, αφού σε περίπτωση ασυμφωνίας των περιεχομένων στα ως άνω συμβατικά τεύχη όρων, υπερισχύουν τα αναφερόμενα στην Tεχνική Περιγραφή. Τούτο δε, ανεξαρτήτως της ουσιαστικής βασιμότητας ή μη του ανωτέρω λόγου, καθώς από τα προσκομιζόμενα από την αιτούσα ενώπιον του Τμήματος στοιχεία, αλλά και από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι η ως άνω επικαλούμενη πλημμέλεια επηρέασε την οικονομική προσφορά της αιτούσας, υπό την έννοια ότι υποχρεώθηκε να τροποποιήσει αυτήν, ώστε να την προσαρμόσει στα διαφορετικά τεχνικά δεδομένα της στατικής μελέτης.

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση του διαγωνισμού υπ’ αριθ. …/2020 του Δήμου … για την ανάθεση σύμβασης με αντικείμενο τη «Συλλογή, μεταφορά και Διαχείριση ογκωδών αποβλήτων, Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) και στερεών μη επικίνδυνων αποβλήτων ιστορικών αποθέσεων του Δήμου». Ο διαγωνισμός αφορούσε υπηρεσίες επεξεργασίας και διάθεσης απορριμμάτων, μεταφοράς αποβλήτων, καθώς και διαχείριση ιστορικών αποθεμάτων αποβλήτων, με εκτιμώμενη αξία 201.590€ χωρίς ΦΠΑ. Η προσφυγή επικαλείται ασάφειες στους όρους της διακήρυξης, ελλείψεις δικαιολογητικών (όπως ΑΕΠΟ) και μη νόμιμες τροποποιήσεις της τεχνικής μελέτης σε σχέση με προηγούμενο άγονο διαγωνισμό.

Ανάθεση εκτέλεσης έργου:..δεδομένου ότι: α) το επίμαχο έργο δεν παρουσιάζει τεχνικές δυσκολίες που να σχετίζονται με την εφαρμογή ειδικών διατάξεων που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος ή τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, και ως εκ τούτου εκτιμάται ότι η έκδοση της οικοδομικής άδειας δε θα επιφέρει ουσιώδεις τροποποιήσεις στο σχεδιασμό της εκτέλεσής του και β) σύμφωνα με το προσκομισθέν φύλλο ελέγχου της οικοδομικής μελέτης έχει ήδη πραγματοποιηθεί αφενός ο έλεγχος τήρησης των πολεοδομικών διατάξεων και αφετέρου ο έλεγχος της στατικής μελέτης, το Τμήμα κρίνει ότι η μη ολοκλήρωση της διαδικασίας έκδοσης της οικοδομικής άδειας δεν συνιστά εν προκειμένω ουσιώδη πλημμέλεια που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και ν’ ανακληθεί η 15/2013 πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό …, μη υπάρχοντος δε άλλου λόγου που να κωλύει την υπογραφή της υπό έλεγχο σύμβασης, πρέπει αυτή να υπογραφεί.

Συμπληρωματική σύμβαση έργου :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, διαπιστώνεται καταρχάς ότι η οικεία αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 3ο Α.Π.Ε. του έργου περιορίζεται στην παραδοχή ότι «δεν ήταν σε γνώση της Τεχνικής Υπηρεσίας και του Αναδόχου εξ αρχής» τα εκτεταμένα προβλήματα διάβρωσης και οξείδωσης του οπλισμού, ενανθράκωσης του σκυροδέματος, κατασκευαστικές αστοχίες κ.α., αποκαλύφθηκαν δε μετά από τις αποξηλώσεις των επενδύσεων του χώρου. Δεν παρατίθενται όμως τα αιφνίδια εκείνα πραγματικά γεγονότα που εμφιλοχώρησαν μετά τη σύνταξη των οικείων μελετών, ένεκα των οποίων κατέστη αναγκαία η εκτέλεση των επίμαχων συμπληρωματικών εργασιών για την επίλυση των όποιων προβλημάτων στατικής επάρκειας του κτηρίου, αφού η αποξήλωση επενδύσεων κατά την ανακατασκευή κτηρίων δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση κατά την έννοια του νόμου. Αντίθετα, συνεκτιμώντας το μεν ότι  η οικεία αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 3ο Α.Π.Ε. ουδεμία αιτιολογία διαλαμβάνει ως προς τη δυνατότητα ή μη πρόβλεψης, σύμφωνα με τους κανόνες της τεχνικής, των προβλημάτων που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή περί στατικής επάρκειας του κτηρίου πριν από τη δημοπράτηση του έργου, το δε ότι κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας τα όποια προβλήματα στατικής επάρκειας του κτηρίου, τα οποία μάλιστα φέρεται ότι ανέκυψαν μετά την εκπνοή της αρχικής προθεσμίας περαίωσης της αρχικής σύμβασης, συναρτώνται με το χρόνο ανέγερσης του κτίσματος (δεκαετία του 1960) αλλά και τις μεταγενέστερες επεμβάσεις, που έχει υποστεί το κτήριο στο παρελθόν, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η αποκάλυψη προβλημάτων διάβρωσης και οξείδωσης του οπλισμού και ενανθράκωσης του σκυροδέματος μετά την αποξήλωση των επενδύσεων ανάγεται σε προφανή σφάλματα και ελλείψεις της αρχικής μελέτης. Άλλωστε, ενισχύεται η παραδοχή αυτή εκ του ότι για τη νέα μεταλλική κατασκευή του εξώστη δεν προκύπτει με σαφήνεια ότι είχε εκπονηθεί από την αρμόδια Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου στατική μελέτη πριν από τη δημοπράτηση του έργου (πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 123/2019, 1889/2016). Συνεπώς, δεν αιτιολογείται ότι, μολονότι η μελέτη, με βάση την οποία προσδιορίστηκε το τεχνικό αντικείμενο του έργου, υπήρξε κατά το δυνατόν πλήρης και ακριβής, συνέτρεξαν απρόβλεπτες περιστάσεις, που δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, και ως εκ τούτου κρίνεται ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την εκτέλεση των ανωτέρω συμπληρωματικών εργασιών.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/975/2019

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Αίτηση  ανάκληση της 266/2014 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά                 στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι:                    Α) Η ελεγχόμενη σύμβαση δεν φέρει τα χαρακτηριστικά της προγραμματικής συμφωνίας του άρθρου 100 του Ν. 3852/2010, διότι τα συμβαλλόμενα μέρη     δεν συμπράττουν ισόρροπα εκκινώντας από κοινή αφετηρία, με σκοπό την εκτέλεση κοινά εξυπηρετούμενου δημόσιου σκοπού, αλλά επιδιώκουν την ικανοποίηση όλως διακριτών και αντίθετων συμφερόντων, καθόσον ο Δήμος......, λειτουργώντας ως αναθέτουσα αρχή (στο συμβατικό κείμενο αναφέρεται ως «εργοδότης», ο οποίος, βάσει των άρθρων 5 και 8, έχει την επίβλεψη του έργου και διατηρεί το δικαίωμα υποβολής παρατηρήσεων και διορθώσεων στα παραδοτέα κάθε φάσης) αποσκοπεί στην παραλαβή των επιμέρους παραδοτέων κάθε φάσης της στατικής μελέτης των σχολικών κτιρίων (που συνολικά αποτελούν τη μελέτη φέρουσας κατασκευής των σχολικών κτιρίων), το δε ...... επέχει θέση κοινού αντισυμβαλλομένου (στο συμβατικό κείμενο αναφέρεται ως «ανάδοχος») που ελέγχεται ως προς την προσήκουσα εκπλήρωση της σύμβασης και σκοπεί      στην απόληψη (δια του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας) του καθορισμένου συμβατικού ανταλλάγματος που περιλαμβάνει, όχι μόνον τα λειτουργικά έξοδα για την προσήκουσα εκπλήρωση της σύμβασης, αλλά και αμοιβή των προσώπων που θα απασχοληθούν με την εκπόνηση της μελέτης. Ειδικότερα, η συμβολή του Δήμου περιορίζεται, κατά κύριο λόγο, στην καταβολή της δαπάνης για την εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου, η δε συλλογή και παράδοση στο Ε.Μ.Π. των διαθέσιμων στοιχείων και σχεδίων που αφορούν στα σχολικά κτίρια, ανάγεται σε προαπαιτούμενη ενέργεια για την εκπόνηση οιασδήποτε μελέτης (κάθε εργοδότης παραδίδει στον ανάδοχο τα ήδη υπάρχοντα στοιχεία για την κτιριολογική δομή των κτιρίων) και δεν συνιστά συμβολή στην εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου (δηλαδή στην πραγματοποίηση αυτής καθεαυτής της στατικής μελέτης), το δε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα υποχρεούται, έναντι καταβολής ανταλλάγματος - «αμοιβής» (που καλύπτει συνολικά τα λειτουργικά έξοδα και τις αμοιβές του προσωπικού), ύψους 130.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., στην εκτέλεση από τα μέλη ερευνητικής ομάδας υπηρεσιακής του μονάδας (του Εργαστηρίου Αντισεισμικής Τεχνολογίας) του συμβατικού αντικειμένου. Χαρακτηριστικό    τού ότι η προβλεφθείσα μονομερής περιουσιακή μετακίνηση από το Δήμο στο ...... δεν περιορίζεται στην κάλυψη λειτουργικών εξόδων, αποτελεί το γεγονός ότι στο άρθρο 7 καθορίζεται το συμβατικό αντάλλαγμα που καλύπτει «το συνολικό ύψος των δαπανών και αμοιβών του “αναδόχου”», ενώ στο άρθρο 10 υπάρχει πρόβλεψη για την τύχη της «αμοιβής» του αναδόχου σε περίπτωση μονομερούς λύσης της σύμβασης εκ μέρους του Δήμου. Β) Δοθέντων των ως άνω χαρακτηριστικών, η κρινόμενη σύμβαση,    κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό, δεν αποτελεί γνήσια προγραμματική    σύμβαση, αλλά κοινή εξ επαχθούς αιτίας δημόσια σύμβαση, η φύση της      οποίας δεν αναιρείται από το γεγονός ότι αντισυμβαλλόμενος του Δήμου         είναι ένα ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα, δηλαδή φορέας που δεν ασκεί κατά κύριο λόγο κερδοσκοπική δραστηριότητα, δεν διαθέτει οργανωτική δομή επιχείρησης, δεν δραστηριοποιείται σε τακτική βάση στην αγορά και αποτελεί     ο ίδιος αναθέτουσα αρχή. Σύμφωνα δε με το τεχνικό της αντικείμενο, η σύμβαση αυτή αφορά στην εκπόνηση μελέτης φέρουσας κατασκευής       κτιριακού έργου, καθόσον αντικείμενο αυτής αποτελεί, η αποτίμηση της στατικής επάρκειας συγκεκριμένων σχολικών κτιρίων του Δήμου με βάση         τις απαιτήσεις του νέου Κανονισμού Επεμβάσεων, καθώς και η, σύμφωνα          με το αποτέλεσμα της αποτίμησης αυτής, πρόταση για τη λήψη μέτρων και τη διενέργεια των απαραίτητων για την ασφαλή λειτουργία τους επεμβάσεων.       Για την ανάθεση της ως άνω μελέτης έπρεπε να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις του Ν. 3316/2005, οι οποίες καθιερώνουν ως κανόνα τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, στον οποίο η δυνατότητα συμμετοχής του ως άνω εκπαιδευτικού ιδρύματος δεν θα μπορούσε να αποκλεισθεί. Προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης θα μπορούσε να είναι νόμιμη μόνον εφόσον συνέτρεχε μία τουλάχιστον από τις εξαιρετικές περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 10 του ως άνω Νόμου, για τις οποίες δεν προβάλλονται λόγοι στην αίτηση ανακλήσεως ούτε υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν τη συνδρομή τους στη συγκεκριμένη υπόθεση. Αντιθέτως, η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου...... (η συνδρομή της οποίας ζητήθηκε από το Δήμαρχο για την εκπόνηση της ως άνω μελέτης), αφού εξέθεσε την πραγματική αδυναμία εκτέλεσης αυτού του έργου, πρότεινε την ανάθεσή της «… είτε σε ιδιώτη μελετητή με εμπειρία στις αντίστοιχες μελέτες είτε σε κάποιο Πανεπιστημιακό Ίδρυμα που διαθέτει εξειδικευμένο προσωπικό αλλά και την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή», αποδεχόμενη ότι, ως εκ του αντικειμένου της, είναι δυνατόν να ανατεθεί            σε οποιονδήποτε διαθέτει εμπειρία, υποδομή κ.λπ., καθόσον τα στοιχεία αυτά μπορεί να αξιολογηθούν στο πλαίσιο διαγωνιστικής διαδικασίας που θα διενεργείτο κατά τις διατάξεις του Ν. 3316/2005 και Γ) Αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης δεν είναι η εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος,       όπως αβασίμως υποστηρίζεται από το Δήμο, διότι βασικό στοιχείο αυτού, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1514/1985, είναι η πρωτοτυπία, δηλαδή η εισαγωγή και αξιοποίηση του νέου με τη μορφή της παραγωγής επιστημονικής γνώσης ή της επεξεργασίας νέων θεωριών και όχι, ως εν προκειμένω, ο έστω    και με νέες τεχνικές μεθόδους (οι οποίες πάντως δεν αναλύονται ούτε εξειδικεύονται εν προκειμένω) συνδυασμός κεκτημένων γνώσεων για την ανάπτυξη μίας μελέτης (έστω και σημαντικής), η οποία είναι δεκτική δυνητικά άπειρων μελλοντικών εφαρμογών. Στην προκειμένη περίπτωση οι νέες μέθοδοι που επικαλείται (χωρίς να αποδεικνύει) η αναθέτουσα αρχή  σκοπούν στην αντιμετώπιση ενός μεμονωμένου ζητήματος  με συγκεκριμένο αντικείμενο,    αυτό του ελέγχου της στατικής επάρκειας των σχολικών κτιρίων, σύμφωνα       με τις απαιτήσεις του νέου Κανονισμού Επεμβάσεων, ώστε τα κτίρια να δύνανται να ενταχθούν στο προστατευτικό πεδίο του Ν. 4014/2011, ο οποίος προβλέπει τη ρύθμιση των αυθαίρετων κατασκευών ή χρήσεων που έχουν ανεγερθεί πριν από τις 28.7.2011. Ως ήδη δε παρατηρήθηκε

Τροποποίηση σύμβασης του έργου «ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ, ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΑΘΛΗΣΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ … ΠΕ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΚΡΗΤΗΣ»(...)Ο έλεγχος των προϋποθέσεων για τη νόμιμη σύναψη της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης πρέπει να διενεργηθεί βάσει του άρθρου 156 του ν. 4412/2016, όπως όμως το τελευταίο ισχύει μετά από την από 1.9.2021 αντικατάσταση της παρ. 1 αυτού με το άρθρο 75 του ν. 4782/2021 (...) Εξάλλου, στο 6937/5.12.2023 έγγραφο της αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της προσφεύγουσας Α.Α. βεβαιώνεται ότι «το πρόβλημα προέκυψε μετά την δημοπράτηση του έργου και κατά την εκτέλεση των κατασκευαστικών εργασιών (…)» και ότι «δεδομένων των χαρακτηριστικών του έργου, για το οποίο δεν απαιτούνται βαθιές εκσκαφές και θεμελιώσεις, παρά μόνο η κατασκευή τοιχίου αντιστήριξης με επιφανειακή θεμελίωση, δεν απαιτούνταν η εκπόνηση εξειδικευμένων γεωλογικών μελετών, καθώς δεν αναμενόταν η εκδήλωση έντονων γεωλογικών φαινομένων/προβλημάτων, ούτε υπήρχε ένδειξη ανάλογων προβλημάτων ώστε να ληφθεί τέτοια ειδική πρόνοια προ της προκήρυξης του αρχικού έργου». Επίσης, ούτε στην από Ιούλιο 2022 έρευνα του γεωλόγου – γεωφυσικού μηχανικού … γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένες προγενέστερες έρευνες, από τις οποίες ο κίνδυνος κατολισθητικών φαινομένων στην επίμαχη περιοχή θα μπορούσε να είχε προβλεφθεί, κατά τη σύνταξη της αρχικής μελέτης. Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης. 

Εκτέλεση έργου...Ως εκ τούτου η εκ νέου, με βάση τις σύγχρονες τεχνικογεωλογικές εκτιμήσεις, αξιολόγηση του εκτελεσθέντος γεωερευνητικού προγράμματος (στο πλαίσιο την εν εξελίξει σύμβασης κατασκευής), που βασίζεται κυρίως στην εμπειρία από την κατασκευή του ορύγματος Ο22, αφενός μεν ουδόλως αποτελεί απρόβλεπτη περίσταση, καθόσον ήταν ήδη γνωστό ότι πρόκειται για επιβαρυμένη περιοχή από άποψη τεκτονικής και διαβρωτικών διεργασιών, αφετέρου δε ουδόλως αιτιολογεί για ποιο λόγο δεν ήταν δυνατόν να αξιολογηθεί εκ των προτέρων, και δη κατά τη σύνταξη της μελέτης του έργου. Όσον δε αφορά στο όρυγμα Ο26, η προσφεύγουσα επικαλείται την πραγματοποίηση της γεώτρησης ΓΚ-Δ789. Εντούτοις, πέραν του ότι όλως αορίστως αναφέρεται ότι η εκτέλεση γεωτρήσεων μόνο κατάντη των κατασκευών της οδού και όχι στο φρύδι των υπό εξέταση πρανών οφείλεται σε αδυναμία πρόσβασης την εποχή που αυτές εκτελέστηκαν, τα ειδικά γεωλογικά προβλήματα της περιοχής εκτέλεσης του έργου (έντονη αποσάθρωση των γρανιτών, είτε λόγω εξαλλοίωσης, είτε λόγω επιφανειακής αποσάθρωσης) είχαν ήδη εντοπιστεί κατά την εκπόνηση της αρχικής γεωλογικής μελέτης. Και ναι μεν, όπως επισημαίνει η αναθέτουσα αρχή-προσφεύγουσα, με βάση τα ευρήματα της σύγχρονης γεώτρησης ΓΚ-Δ789 προέκυψε ότι τα πρανή θα διαμορφωθούν κατά το μεγαλύτερο μέρος τους εντός των πλήρως αποσαρθρωμένων γρανιτών και επομένως «διαπιστώθηκε η ανατροπή του γεωτεχνικού προσομοιώματος της μελέτης της Υπηρεσίας, η οποία πλέον χρήζει αναθεώρησης με βάση τα νέα δεδομένα», η παραδοχή, όμως, αυτή, ως μοναδικός λόγος θεμελίωσης της ανάγκης σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, θα αποτελούσε καταστρατήγηση των διατάξεων του νόμου που απαιτούν ως αναγκαίο στοιχείο την ύπαρξη απρόβλεπτων περιστάσεων (βλ. Ε.Σ. 2368/2011, Πρ. Ε΄ Κλ. 470/2012, 368/2011). Επομένως, η προπαρατιθέμενη αιτιολογία δεν είναι επαρκής, καθόσον δεν αιτιολογείται για ποιο λόγο δεν είχε καταστεί δυνατόν να εντοπιστούν τα ως άνω ευρήματα εκ των προτέρων. Το γεγονός δε ότι η ανάγκη εκτέλεσης των πρόσθετων εργασιών σταθεροποίησης και προστασίας των ορυγμάτων Ο20 και Ο26 ανέκυψε μετά τα νέα γεωτεχνικά δεδομένα, κατόπιν ελέγχου των ήδη υπαρχουσών γεωτεχνικών μελετών και της σύνταξης αναθεωρημένων μελετών που εκπόνησε ο ανάδοχος, βάσει της απορρέουσας από την Ε.Σ.Υ. υποχρέωσής του (βλ. σχετικώς άρθρα 6.1.6 - 6.1.7 της Ε.Σ.Υ.), δεν συνιστά αυτοτελώς λόγο που δικαιολογεί τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, αλλά αντιθέτως για τις εργασίες αυτές, που επιφέρουν μάλιστα επαύξηση της συμβατικής δαπάνης ποσοστού 140% για το όρυγμα Ο20 και 245% για το όρυγμα Ο26 (αφαιρουμένου του ποσοστού έκπτωσης εκάστης κατηγορίας εργασιών, το οποίο κυμαίνεται από 49-52%), απαιτείτο, κατά τα προεκτεθέντα, η παροχή ειδικών διευκρινήσεων για τις περιστάσεις εκείνες που οδήγησαν στην απρόβλεπτη μεταβολή των γεωτεχνικών δεδομένων που έλαβε υπόψη της η αρχική μελέτη. Τέλος, το γεγονός ότι οι ως άνω εργασίες δεν μπορούν τεχνικά ή οικονομικά να διαχωριστούν από την κύρια σύμβαση, χωρίς να δημιουργήσουν μείζονα προβλήματα, δεν αρκεί για να καταστήσει νόμιμη την υπογραφή της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης κατά τούτο, αφού για τη νόμιμη κατάρτιση συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών, σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις, απαιτείται, σε κάθε περίπτωση, να συντρέχουν σωρευτικά οι προβλεπόμενες από τις διατάξεις αυτές προϋποθέσεις. Η γνώμη όμως αυτή δεν κράτησε.Ανακαλεί την 497/2020 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου